تحلیل طلای جهانی در 2024
دکتر مجید فریدون فر تحلیل گر بازارهای مالی و مدرس دانشگاه:
عامل مهـم و کلیـدی که میتواند بـر تغییر انتظارات از فرود نرم (کاهش ملایم در رشد اقتصادی بطوری که از رکود جلوگیری کند) به فرود سخت ( فرو رفتن اقتصاد در رکود هنگام تلاش دولت برای مهار تورم) یا حتی رکود بازار جهانی طلا داشته باشد بازار کار است. مهمتـرین پارامترهـای تـأثیرگذار بـر طلای جهانی جنگ در منطقه و یا در سطح کوچک و بزرگ ما بین کشورها و یا تضعیف و قوی شدن دلار امریکا میباشد.
نرخ بیکاری در امریکا هنوز در سطوح پایینی قرار دارد و عوامل تأثیرگذار بر آن از جمله کمبود نیروی کار و قدرت شرکتها برای ادامه کسب و کار میتواند نقش آفرینی داشته باشد، البته با توجه به بررسیهای تاریخی میتوان انتظار داشت که تمام این عوامل به سرعت متحول شوند و کلاً ورق برگردد. لازم به ذکر است که رکودهای قبلی امریکا بطور متوسط 6 الی 14 مـاه پس از رسیـدن اشتغال به سطوح اوج خود رخ داده، تقریباً مانند شواهدی که هم اکنون مشاهده میشود.
طبق مدل معرفی شـده توسط بانک فـدرال سنت لویس که شرایط بازار کار را مد نظر قرار میدهد تنها چند ماه با رکود فاصله داریم و بغیر از آن سایر شاخص های اقتصادی احتمال کم تا متوسطی را برای رکود نشان میدهند که میتوان طی یکسال آینده انتظار رکود را در بازارها داشته باشیم.
فرود نرم و رکود تنها گزینهای نیستند که در یکسال آتی باید در انتظارشان باشیم بلکه عدم فرود به معنی سرعت گرفتن رشد اقتصادی و مشـاهـده مـجـدد سطـوح بـالاتـر تـورم را میتوان مد نظر قرار داد که بازیابی بخش تولید و دستمزدهای حقیق محرکهایی هستنـد که میتوانند به این سنـاریو احتمـال بیشتـری ببخشند. امکان بخشیدن به سناریو فوق را میتوان با توجه به این موضوع مطرح کرد که اقتصـاد امریکا کمتر از گذشتـه به سطوح نرخ بهره حساسیت دارد.
از طرف دیگـر احتمـال بسیار پـایین کاهش بودجه به دلیـل نزدیک شـدن به انتخابات امریکا، افـزایش قیمت انـرژی به دلیل جنگ بین اسرائیل و حماس و موج جدید تورم از تهدیدهای موثر هستند. به همین دلیل سناریوی عدم فرود از احتمال بالایی برخوردار نیست و به گفته مؤسسه مالی مورگان استنلی، عدم فرود همان فرود نرم یا سخت محقق نشده خواهـد بود و بایـد توجه داشت که سنـاریوی عدم فرود بـاعث خواهد شد تا فدرال رزرو با افزایش بیشتر انقباض بر خانوارهـا و شرکت ها احتمال رکود در اقتصـاد را بالا ببـرد همانند دهه 1960.
در اینجا آنچه حائز اهمیت است آن است که آیا مومنتوم صعودی در طلا رخ میدهد؟
عملکـرد طلا در حقیقـت پاسخی به مجمـوعه عـواملـی از جـملـه نـقـش آن بـعنـوان یـک کالای مصرفی و نیز یک دارایی سرمایـه گذاری است. از طرف دیگر جریـان سرمایه مبادله شده در بازار و میزان تولید و تقاضای بانک های مرکزی کشورها نیز بر قیمت این کالا تاثیر گذار خواهد بـود.
همچنیـن عواملـی از جمله رشـد اقتصـادی و ریسک و عدم قطعیت و هزینه فرصت و شتاب قیمت تحت تاثیر متغیرهای اقتصادی متنوعی از جمله تورم، نرخ بهره، تولید ناخالص داخلی، ارزش دلار و ریسـک و رفتـار معامله گـران و عملکرد سایر داراییها هستند که بطور کلی باعث تصمیم گیری درباره فرصت سرمایه گذاری بر روی طلا میشوند. البته این آیتم هم باید در نظر گرفت که اگر تورم طبـق انتظارات با سـرعت بیشتری کاهش پیـدا کند، نرخ بهره حقیقـی همچنـان بالا باقی خواهد ماند و رشد کمتر از میانگین اقتصاد نیز به تعدیل تقاضای مصرف کننده کمک خواهد کرد.
در نتیجه کاهش نرخ بهره برخلاف چیزی که بنظر میرسد چندان باعث ایجاد موج خوش بینی در بازار طلا نخواهد شد. اما در صورتیکه سناریوی رکود تحقق پیدا کنـد و سطح تـورم 2 درصدی مـورد انتظار بانکهای مرکـزی مخصوصـاً فدرال رزرو را تسهیل بخشـد در پاسـخ میتوان بـه کاهش نـرخ بهـره امید داشت که چنیـن شرایطـی بـرای طلا و اوراق معتبـر دولتـی خوشـایند خواهد بود. تحقق سنـاریوی عدم فرود در ابتدا برای طلا چالش برانگیز خواهد بود چرا که رشد اقتصادی مثبت موجب تقویت تقاضای مصرف کننده ، افزایش فشارهای هزینهای و در نتیجه نیاز به پوشش تورم میگردد.
اما اگر موج جدید به میزانی باشد که باعث نگرانی گردد ، احتمال مشاهده سیاست پولی انقباضـی شدید وجـود دارد که سناریوی فـرود سخـت یا رکود قـوت میگیرد که در آن صورت تخصیص های استراتژیک و تقاضای نگهداری طلا شدت پیدا خواهد کرد. البته باید این را هم در نظر بگیریم که امسال با دو عامل دیگر نیز روبرو بوده و هستیم. این عوامل میتواند به نفع طلا و بازدهی سود در طلا را بدنبال داشته باشد.
یکی از ان عوامل ریسک های ژیوپلیتیک که طی سال 2023 شاهد آن بودیم. عامل دیگر ورشکستگی بانـک svb یا سیلیکنـولی که بزرگترین ورشکستگی بانکی و از زمان بحران مالی 2008 و دومین ورشکستگی بزرگ در تاریخ کشور امریکا بوده است. همچنیـن جنگ بیـن اسرائیل و حمـاس که موجب شد اونس طلای جهـانی به بالاترین قیمت خود برسد و انتخابات در کشورهای مهمـی از جملـه ایالات متحـده امـریکا و هنـدوستـان و تـایـوان و نیـز در اتحـادیـه اروپـا برگـزار خواهـد شد که بـه مـوجب آن سرمایـه گذاران بـایستی ریسک رویدادهای پیش بینی نشده را با افزایش سهم طلا در سبد سرمایه گذاری خود پوشش دهند.
خرید بانکهای مرکزی و مؤسسات سرمایـه گذاری بزرگ نیز موجب شده تا طلا طی دو سـال اخیر عملکرد بهتـر از انتظاری داشته باشد. به اینصورت که اگر میزان خرید این سازمانها در سال 2024 حتی افزایش پیدا نکند و کمی بالاتر از میانگین خرید دو سال گذشته باشد باز هم میتوان رشد طلا را شاهد بود. در نهایت همانطور که گفته شد ریسک رکود چنـدان پایین نیست و از نظـر مدیریت ریسک و سرمایـه گذاری میبـایست سهم بیشتـری به طـلا در سبـدهای سرمـایه گـذاری اختصـاص پیدا کند تا سبـد سرمایـه گذاری ریسک گریز شود. البته که همین امر احتمال رشد قیمت طلا را در پی خواهد داشت.