یک دستورکار جهانی برای سالهای ۲۰۲۵–۲۰۲۸: ارتقاء، ارائه و حفاظت از سلامت «قسمت سیزدهم»
اجرای یک دستورکار مشترک برای سلامت جهانی در طول دوره چهار ساله از ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۸
مشورتها با کشورهای عضو، شرکا و نهادهای کلیدی پنج موضوع اصلی تکراری را شناسایی کردند که برای موفقیت یک دستورکار مشترک در دستیابی به تأثیر قابل اندازهگیری بر سلامت و رفاه جهانی در طول دوره چهار ساله از ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۸، از جمله در زمینه اهداف توسعه پایدار مرتبط با سلامت، مرکزی محسوب میشوند. این موضوعات یا بازتابدهنده رویکردهای کلیدی اجرایی هستند که به طور گسترده برای تحقق اهداف GPW 14 ضروری تلقی میشوند (مثلاً مراقبتهای اولیه سلامت و شراکتهای تقویتشده) یا تعهدات و اولویتهای ملی و بینالمللی موجود برای پیشبرد دسترسی عادلانه به خدمات سلامت را تأیید میکنند (مثلاً در خصوص برابری جنسیتی، برابری سلامت و حق سلامت).
این موضوعات بهطور مشترک اصول کلیدی برای دستیابی به تأثیر پیشبینیشده در GPW 14 را تشکیل میدهند و به شرح زیر هستند:
الف. گسترش رویکرد مراقبتهای اولیه سلامت برای پیشبرد اهداف هم پوشش همگانی سلامت و امنیت سلامت، از طریق ارتقای مراقبت عادلانه، مقرون به صرفه، یکپارچه و محوریتبخش به مردم، به ویژه برای جمعیتهای محروم و افراد زندگیکننده در وضعیتهای آسیبپذیر و حاشیهای، از جمله در شرایط اضطراری و محیطهای شکننده؛
ب. احترام گذاشتن به رهبری ملی و توانمندسازی ساختارها، فرآیندها و ظرفیتها برای حکمرانی سلامت، به منظور اطمینان از هماهنگی تعداد زیادی از بازیگران سلامت و مرتبط با سلامت در سطوح ملی، منطقهای و جهانی، چه در بخش عمومی و چه بازیگران غیر دولتی، و از آژانسهای بینالمللی تا سازمانهای جامعه مدنی محلی؛
ج. حفظ تمرکز بیوقفه بر ارائه تأثیر قابل اندازهگیری در سطح کشور، با استفاده از رویکردهایی که پاسخگویی برنامهای را تقویت میکنند و فرهنگ و رویه نظارت بر پیشرفت در برابر شاخصها و اهداف را نهادی میسازند، به گونهای که کاملاً با اولویتهای ملی یکپارچه و هماهنگ باشد؛
د. پیشبرد برابری جنسیتی، عدالت سلامت و حق سلامت برای غلبه بر موانع سلامت و رفاه برای همه، از طریق اطمینان از انجام اقدامات مرتبط در تمام پیامدهای GPW 14، به ویژه در حوزههای رهبری سلامت و حمایتگری، برنامهریزی و اجرای برنامهها، داده و اندازهگیری، گزارشدهی، و سیاستها و رویههای نیروی کار؛
هـ. تقویت و گسترش شراکتها، مشارکت جامعه و همکاری بینبخشی در سطوح ملی، منطقهای و جهانی به منظور بهبود حکمرانی سلامت جهانی، هماهنگی سیاستها و کار مشترک تمام بازیگران سلامت مرتبط، از جمله سازمانهای بینالمللی، جامعه مدنی، جوانان، مراکز همکار WHO، بخش خصوصی، نمایندگان مجلس، اهداکنندگان و سازمانهای خیریه، مردمان بومی و دانشگاهها.
ترکیب این اصول و رویکردها بخش اصلی نظریه تغییر گستردهتری را تشکیل میدهد که پایه و اساس GPW 14 است، همانطور که در ادامه بیان شده است.
نظریه تغییر GPW 14
دستیابی به پیامدهای مشترک GPW 14 نیازمند اقدام جمعی کشورهای عضو، دبیرخانه WHO، شرکا و نهادهای کلیدی است. نظریه کلی تغییر (نگاه کنید به شکل ۳ در ادامه) در سطح استراتژیک توضیح میدهد که چگونه کار و نقش منحصر به فرد دبیرخانه به آن اقدام جمعی کمک خواهد کرد تا پیامدها، اهداف راهبردی و تأثیرات GPW 14 محقق شود.
نظریه تغییر خلاصه میکند:
(الف) مشکلاتی که GPW 14 به آنها خواهد پرداخت (یعنی بیانیه مشکل؛ نگاه کنید به بخش ۱ در بالا)؛
(ب) اصول و رویکردهایی که راهبرد را هدایت میکنند، همانطور که در موضوعات مشترک شناسایی شده در فرایند مشورت منعکس شده است؛
(ج) مسیرهای تغییر WHO، که با عملکردهای اصلی سازمان، تغییرات راهبردی GPW 13 و پیامدهای سازمانی GPW 14 هماهنگ هستند تا پیشرفت به سمت اهداف توسعه پایدار را تسهیل کنند (نگاه کنید به بخش ۳ در ادامه)؛ و
(د) اقدامات حیاتی که کشورهای عضو، شرکا و نهادهای کلیدی باید انجام دهند تا بر اهداف راهبردی و پیامدهای مشترک GPW 14 دست یابند.
اساس این نظریه تغییر و تحقق مشترک پیامدهای GPW 14، به ویژه در زمینه چالشبرانگیز دوره ۲۰۲۵–۲۰۲۸، نیاز به یک محیط توانمندساز دارد که تعهدات، مداخلات و اقدامات، تأمین مالی و نهادهای کلیدی را با این دستورکار سلامت جهانی هماهنگ کند. در این زمینه، اقدام جمعی کشورهای عضو، شرکا و نهادهای کلیدی در چهار حوزه اصلی لازم است:
الف. تعهدات به سلامت و رفاه و اهداف بینالمللی توافقشده، مانند اهداف توسعه پایدار مرتبط با سلامت، از جمله کنترل بیماریها، اهداف حذف و ریشهکنی، باید مورد تأیید مجدد قرار گیرند و در بالاترین سطوح سیاسی و سازمانی رصد شوند تا هماهنگی و بالاترین سطح حمایت از این دستورکار چهار ساله سلامت جهانی تضمین شود؛
