راهبـرد جهانی سلامت برای سالهای ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۸ با هدف تقویت برابری و تابآوری در جهانی پرتلاطم «قسمت ششم»
کار مؤثرتر در بخشهای مختلف لازم است تا نتایج سلامت بهتری از مواجهه با مواد شیمیایی خطرناک و آلودگی هوا، آب و خاک و آلودگیها حاصل شود .
همهگیری COVID-19 بر پیشرفت از قبل کند در آموزش تأثیر گذاشت، که یکی از تعیینکنندههای کلیدی سلامت است، زیرا کاهش یادگیری در چهار کشور از هر پنج کشور گزارش شده است.
به همان اندازه نگرانکننده، پیشرفت محدود در سایر اهداف توسعه پایدار است که زیربنای تعیینکنندههای کلیدی سلامت را تشکیل میدهند، از جمله فقر و حمایت اجتماعی ،کار شایسته ، زیرساختها ،نابرابریها و مهاجرت ؛ تغییرات اقلیمی ؛ و صلح، عدالت و نهادها .
با وجود تراژدی و اختلالات ناشی از همهگیری COVID-19، هزینه عظیم آن بر زندگی مردم، سیستمهای سلامت و کارکنان، و محیط روزافزون چالشبرانگیز برای سلامت، درسها، تعهدات، ظرفیتها و مشارکتهای جدیدی در سطوح ملی، منطقهای و بینالمللی وجود دارد که میتوانند زمینهساز افزایش بنیادی هماهنگی و اقدام جمعی در سراسر اکوسیستم سلامت در همه جا برای تأثیر بیشتر در سطح کشور و جامعه باشند.
کادر ۲ – GPW 13: پیشرفت در دستیابی به اهداف سهگانه میلیاردی
GPW 13 بر اهداف توسعه پایدار مرتبط با سلامت مبتنی بود. این برنامه نقشه راهی برای بهبود زندگی سالم و رفاه برای همه در همه سنین تا سال ۲۰۲۵ ارائه داد. چارچوب مفهومی آن اهداف سهگانه میلیاردی بود:
(a) ۱ میلیارد نفر بیشتر با سلامت و رفاه بهتر؛
(b) ۱ میلیارد نفر بیشتر بهرهمند از پوشش همگانی سلامت؛ و
(c) ۱ میلیارد نفر بیشتر محافظت شده در برابر اضطراریهای بهداشتی.
از سال ۲۰۱۸، پیشرفتهایی در هر یک از اهداف سهگانه میلیاردی حاصل شده است، اما اختلافات و چالشها همچنان وجود دارد.
جمعیتهای سالمتر – میلیاردی: در سال ۲۰۲۳، برآورد شد که ۱.۲۶ میلیارد نفر بیشتر نسبت به سال ۲۰۱۸ از سلامت و رفاه بهتر برخوردار شدهاند. با این حال، این پیشرفت برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار تا سال ۲۰۳۰ کافی نیست. به عنوان مثال، شیوع استانداردشده سنی مصرف تنباکو در سطح جهانی همچنان بالا است، شیوع چاقی بزرگسالان ادامه دارد و آلودگی هوا در بسیاری از مناطق جهان حل نشده است. تسریع پیشرفت نیازمند تمرکز بیشتر بر تنباکو، آلودگی هوا، صدمات جادهای، فعالیت بدنی و چاقی است.
پوشش همگانی سلامت – میلیاردی: تا سال ۲۰۲۳، تنها ۴۷۷ میلیون نفر بیشتر نسبت به سال ۲۰۱۸ تحت پوشش خدمات بهداشتی اساسی بدون دشواری مالی قرار گرفتهاند. جهان در مسیر دستیابی به اهداف توسعه پایدار مرتبط تا سال ۲۰۳۰ نیست. همهگیری پیشرفت در بسیاری از شاخصها را مختل کرد. پیشرفتی که حاصل شد عمدتاً به دلیل افزایش پوشش خدمات HIV بود. خدمات واکسیناسیون و درمان برای مالاریا، سل، بیماریهای غیرواگیر و سایر بیماریها همچنان عقب هستند و دشواری مالی بدتر شده است. افزایش تأمین مالی برای مراقبتهای اولیه سلامت، همراه با یکپارچهسازی بیشتر خدمات، برای تسریع پیشرفت ضروری است.
محافظت در برابر اضطراریهای بهداشتی – میلیاردی: تا سال ۲۰۲۳، برآورد شد که ۶۹۰ میلیون نفر بیشتر نسبت به سال ۲۰۱۸ بهتر محافظت شدهاند.
بهبود در آمادهسازی به پیشرفت کمک کرده است. حل اختلالات برنامههای واکسیناسیون مرتبط با همهگیری کلید پیشرفت بیشتر است. همهگیری نیاز به بهبود معیارها برای این هدف را برجسته کرد. بهبودها در حال انجام است، از جمله از طریق یکپارچهسازی ارزیابیها از شیوعهای واقعی با اهداف زمانی برای شناسایی، اطلاعرسانی و پاسخ به اضطراریهای بهداشتی.
اگرچه پیشرفت کلی در شش سال گذشته ناپیوسته بوده است، دستاوردهای مهمی در سلامت جهانی و ملی ثبت شده است: ۱۳۳ کشور عضو مالیات بر تنباکو، نوشیدنیهای شیرین و یا سایر محصولات ناسالم را معرفی یا افزایش دادهاند. تعداد افرادی که در برابر چربیهای ترانس صنعتی محافظت میشوند، شش برابر شده و به ۳.۷ میلیارد نفر رسیده است.
داروهای جدید (مانند دارو برای سل) و واکسنها (برای مالاریا و COVID-19) معرفی شدهاند، و مراکز انتقال فناوری mRNA و آموزش بیوساخت تولیدی جدید ایجاد شدهاند.
علاوه بر شیوعهای COVID-19 و mpox، WHO و شرکا تنها در سال ۲۰۲۲ به ۷۰ مورد اضطراری بهداشتی درجهبندیشده پاسخ دادند. صندوق همهگیری تأسیس شد، و همچنین ابتکارات جدیدی مانند بازبینی جهانی سلامت و آمادگی، مرکز اطلاعات همهگیری و پاندمی WHO و نیروی اضطراری جهانی سلامت ایجاد شد.
جزئیات بیشتر درباره پیشرفتها در گزارشهای نتایج GPW 13 موجود است. GPW 14 اهداف توسعه پایدار را دنبال میکند، اهداف سهگانه میلیاردی را دوباره کالیبره میکند (به کادر ۳ مراجعه شود) و نتایج GPW 13 را بازفرمولبندی و تکمیل میکند تا اولویتهای ملی و بینالمللی در حال ظهور را منعکس کند.
وعده و پتانسیل یک اکوسیستم سلامت جهانی در حال تحول
اکوسیستم سلامت جهانی بهسرعت و بهگونهای در حال تحول است که میتوان از آن برای پیشبرد بنیادی برابری سلامت و ساخت تابآوری سیستمهای سلامت در دوره ۲۰۲۵–۲۰۲۸ بهره برد.
حتی پیش از همهگیری COVID-19، تغییرات مهمی در نگرشهای مرتبط با سلامت رخ میداد، از جمله در میان نسلهای جوانتر، بهطوری که بسیاری از افراد سلامت را در اولویت بالاتر قرار داده و دیدگاه جامعتری نسبت به رفاه دارند.
در پی همهگیری COVID-19، مردم در همه سنین و در همه جا، درک جدیدی از اهمیت رفتارهای سالم و سیستمهای سلامت تابآور پیدا کردهاند و بهطور فزایندهای ارزش بیشتری برای رفاه قائل میشوند.
نابرابریهای شدید در دسترسی به مراقبتها و اقدامات مقابله با COVID-19، هم بین کشورها و هم درون کشورها، آگاهی جهانی از نیاز به رفع این مانع اساسی بر سر راه پوشش همگانی سلامت و محافظت از جهان در برابر همهگیریهای آینده را ایجاد کرد، که منجر به فعالیت قدرتمند مدنی توسط جامعه مدنی و سازمانهای محلی و افزایش توجه سیاسی شد.
برابری اکنون در مرکز مذاکرات بینالمللی سلامت قرار دارد، از جمله از یک سو، بحثها و مذاکرات نهادهای حاکمیتی WHO درباره دامنه وسیعی از مسائل پوشش همگانی سلامت و امنیت سلامت، و از سوی دیگر، اعلامیههای سیاسی جلسات سطح بالای مجمع عمومی سازمان ملل متحد درباره پوشش همگانی سلامت و پیشگیری، آمادگی و پاسخ به همهگیریها.
همهگیری COVID-19 آگاهی تازهای از اهمیت رهبری ملی قوی در سلامت، خودتعیینی در اولویتهای سلامت و خودکفایی بیشتر در حوزههای کلیدی ایجاد کرد.
