باورهای نادرست درباره ورزش؛ حقیقت‌ها و اشتباهات رایج
سپیده باهران:
ورزش یکی از اصلی‌ترین ارکان زندگی سالم و تندرست است و تأثیرات مثبت آن بر سلامت جسمی و روانی به اثبات رسیده است. با این حال، بسیاری از باورها و تصورات نادرست درباره ورزش وجود دارند که مانع بهره‌مندی کامل افراد از فواید آن می‌شوند. شناخت این باورهای غلط و جایگزینی آن‌ها با اطلاعات علمی، می‌تواند کیفیت زندگی و کارایی تمرینات ورزشی را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
یکی از رایج‌ترین باورهای نادرست، تصور این است که ورزش تنها برای کاهش وزن یا تناسب اندام است. بسیاری افراد تصور می‌کنند تنها با انجام تمرینات شدید و طولانی می‌توان به نتیجه رسید، در حالی که ورزش به منظور حفظ سلامت قلب، تقویت عضلات، افزایش انعطاف‌پذیری، کنترل استرس و بهبود کیفیت خواب نیز اهمیت دارد. تمرکز صرف بر کاهش وزن، ممکن است افراد را به انتخاب روش‌های نادرست یا افراطی وادار کند و اثرات منفی بر سلامت جسمی و روانی آن‌ها داشته باشد.
باور نادرست دیگر، این است که ورزش سنگین و طولانی همیشه بهتر است. حقیقت این است که شدت و مدت تمرین باید بر اساس سطح آمادگی جسمانی، سن، جنسیت و اهداف فرد تنظیم شود. تمرین بیش از حد می‌تواند منجر به خستگی مزمن، آسیب‌های عضلانی و مفصلی و حتی کاهش انگیزه فرد برای ادامه ورزش شود. در مقابل، تمرینات متعادل و منظم، حتی اگر کوتاه و سبک باشند، اثرات مثبت طولانی‌مدتی بر سلامت بدن و ذهن دارند.
یکی دیگر از اشتباهات رایج، باور به ضرورت ورزش تنها در ساعات خاصی از روز است. برخی تصور می‌کنند ورزش صبحگاهی بهترین زمان برای تمرین است، در حالی که مطالعات نشان می‌دهند زمان ورزش باید متناسب با سبک زندگی و توان بدنی فرد انتخاب شود. ورزش در هر زمانی از روز، حتی عصر یا شب، می‌تواند مفید باشد، به شرطی که منظم و مطابق با توانایی فرد انجام شود.
باور غلط دیگری که بسیار رایج است، اهمیت دادن بیش از حد به تمرینات هوازی و نادیده گرفتن تمرینات مقاومتی است. تمرینات قدرتی و مقاومتی نقش مهمی در تقویت عضلات، افزایش متابولیسم و جلوگیری از کاهش تراکم استخوان‌ها دارند. ترکیب تمرینات هوازی و مقاومتی بهترین نتیجه را در سلامت جسمی و تناسب اندام به همراه دارد.
همچنین برخی افراد تصور می‌کنند پس از یک دوره کوتاه ورزش شدید، می‌توانند بدون برنامه ادامه دهند یا استراحت طولانی داشته باشند، در حالی که استمرار و تداوم فعالیت‌های ورزشی اهمیت بالایی دارد و اثرات مثبت ورزش تنها با تمرین منظم و طولانی‌مدت نمایان می‌شود.
در نهایت، باور نادرست دیگری که بسیاری را گمراه می‌کند، این است که تنها افراد جوان یا ورزشکار حرفه‌ای می‌توانند از مزایای ورزش بهره‌مند شوند. حقیقت این است که ورزش مناسب برای هر سن و سطح آمادگی جسمانی قابل طراحی است و می‌تواند اثرات شگفت‌انگیزی بر سلامت جسم و روان افراد داشته باشد، حتی در سنین بالا یا در حضور بیماری‌های مزمن.
شناخت و اصلاح این باورهای نادرست درباره ورزش، به افراد کمک می‌کند تا برنامه‌های ورزشی خود را علمی و متعادل طراحی کنند، از آسیب‌های جسمی جلوگیری کنند و حداکثر بهره را از فواید جسمی، روانی و اجتماعی ورزش ببرند. ورزش تنها وسیله‌ای برای زیبایی ظاهری نیست، بلکه ابزاری برای زندگی سالم، طول عمر بیشتر و کیفیت بهتر زندگی به شمار می‌آید.
