یادداشت سردبیر

اقتصاد بازار نوظهور، رضا خسروی:

اقتصاد بازار نوظهور، اقتصاد کشوری در حال توسعه است که در حین رشد و شکوفایی، مشارکت بیشتری در بازارهای جهانی دارد. کشورهای دارای اقتصاد بازار نوظهور بعضی از خصوصیات یک بازار توسعه یافته را در اختیار دارند. خصوصیات بازارهای توسعه یافته عبارتند از رشد اقتصادی قوی، سرانه درآمد بالا، بازارهای بدهی و برابری نقدی، دسترسی به سرمایه‌گذاران خارجی و نظام نظارتی وابسته. به طور معمول، اقتصاد بازار نوظهور در حین توسعه یکپارچگی بیشتری با اقتصاد جهانی پیدا می‌کند. این بدان معناست که میزان نقدینگی در بازارهای سهام و بدهی محلی، حجم تجارت و همچنین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی افزایش خواهد یافت. این نوع اقتصاد باعث توسعه موسسات مدرن مالی و نظارتی خواهد شد.

اخیراً، بعضی از کشورها ببه سطح اقتصاد بازار نوظهور دست یافته‌اند، از جمله هند، مکزیک، روسیه، پاکستان، عربستان سعودی، چین و برزیل. اقتصاد بازار نوظهور از اقتصادی با درآمد کم، کمتر توسعه یافته و پیش صنعتی به سمت اقتصادی مدرن و صنعتی و با استاندارد بالاتر زندگی حرکت می‌کند.

* شناخت یک اقتصاد بازار نوظهور

سرمایه‌گذاران به دلیل بازگشت بالاتر سرمایه به دنبال بازارهای نوظهور هستند چون این بازارها اغلب رشد اقتصادی سریع‌تری را با توجه به تولید ناخالص داخلی تجربه می‌کنند. با این وجود، بازگشت بالاتر سرمایه معمولاً با ریسک بالاتر هم همراه خواهد بود. بازارهای نوظهور در کشورهای درحال توسعه فاقد موسسات نظارتی مشابه با کشورهای توسعه یافته هستند. استانداردهای سختگیرانه در حوزه حسابداری و مقررات اوراق بهادار مشابه با اقتصادهای پیشرفته (ایالات متحده، اروپا و ژاپن) نیستند.

* چه کشورهایی به عنوان بازارهای نوظهور طبقه بندی می‌شوند؟

طبقه‌بندی‌ها متفاوتند. با این وجود، کشورهای BRICS به 5 کشور با رشد اقتصادی قابل توجه و فرصت‌های چشمگیر سرمایه‌گذاری اشاره دارند. تولید ناخالص داخلی این کشورها ( برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) از سال 2000 به بعد با رشدی ثابت و دائمی روبرو شده است. انتظار می‌رود که این روند تا چند سال آینده ادامه پیدا کند.

* آیا بازارهای نوظهور سرمایه‌گذاری‌های مناسبی انجام می‌دهند؟

این بازارها به دلیل گرایش به سمت رشد سریع تولید ناخالص داخلی در مقایسه با بازارهای تکامل یافته، مکان خوبی برای سرمایه‌گذاری هستند. در عین حال، سرمایه‌گذاری در بازارهای نوظهور با ریسک هم همراه خواهد بود. این امر به دلیل بی‌ثباتی سیاسی، فقدان اطلاعات قابل اعتماد، نوسانات ارز، نقدینگی کم و نوسان سرمایه‌گذاری رخ می‌دهد. در این نوع بازار، ریسک‌ها و پاداش‌های احتمالی باید پیش از سرمایه‌گذاری به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد.