سلاح مقاومت؛ پرچم حق در برابر ظلم
نجاح محمد علی، روزنامه‌نگار محقق در امور ایران و منطقه:
در روزهای اخیر، مسأله «سلاح مقاومت» به یکی از مباحث بنیادین و پرچالش در فضای سیاسی و رسانه‌ای مبدّل شده است؛ سلاحی که در منطق اسلام ناب، نه ابزار تجاوز، که مظهر دفاع از حق، و صیانت از حریم ایمان و مظلومان است. این سلاح، ترجمان ایمان به وعده‌های الهی و تجلّی تکلیف شرعی در برابر ظلم و استکبار جهانی است. حرکت مقاومت، مستند به نصوص قرآن کریم و سیره اهل بیت علیهم‌السلام بوده و امتداد همان جهاد فی سبیل‌الله است که از بدر و احد تا کربلا و عصر غیبت تداوم دارد. چنین سلاحی در اختیار هیچ شخص یا گروهی به‌عنوان ابزار قدرت‌طلبی قرار ندارد، بلکه امانتی الهی است در دست مؤمنان، برای اقامه قسط و درهم‌شکستن جبهه باطل؛ چنان‌که خدای متعال فرمود: ﴿وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَکُونَ فِتْنَهٌ وَیَکُونَ الدِّینُ کُلُّهُ لِلَّهِ﴾. (الأنفال: ٣٩)
﴿وَلَا تَرْکَنُوا إِلَى الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ﴾ (هود: ۱۱۳)
بررسی روایات نهی از خروج: از سند تا دلالت
برخی برای تضعیف مشروعیت مقاومت مسلحانه در عصر غیبت، به روایاتی استناد می‌کنند که مردم را به لزوم خانه‌نشینی یا پرهیز از قیام پیش از ظهور دعوت کرده‌اند. اما بررسی دقیق این روایات نشان می‌دهد که از منظر سند و دلالت، قابل استناد نیستند:
1. ضعف سندی: بسیاری از این روایات، مانند روایت ابو‌الجارود یا ابو‌مرهف، از نظر سند ضعیف‌اند و قابلیت استناد فقهی ندارند. حتی روایت معروف «کل رایه تُرفع قبل قیام القائم فصاحبها طاغوت» (در کتاب کافی) با آن‌که از نظر سند معتبر است، دلالتش بر رایات باطل و مدعیان دروغین امامت ناظر است، نه هر حرکتی که برای دفع ظلم انجام می‌گیرد.
2. سیاق فتنه و ابهام: بسیاری از این روایات در بستر فتنه‌هایی صادر شده‌اند که وجه حق در آنها مشتبه است. اما وقتی که ظلم آشکار، اشغال سرزمین و تجاوز به جان و ناموس مسلمانان در میان باشد، دیگر جای سکوت نیست. چنان‌که امام حسین علیه‌السلام در چنین شرایطی قیام کرد و فرمود:
«ألا ترون أن الحق لا یُعمل به، وأن الباطل لا یُتناهى عنه؟»
3. مخالفت با فطرت و شریعت: تحریم دفاع حتی در صورت تعرض به خانه و خانواده، با فطرت انسان و اصول شریعت در تعارض است. قرآن به صراحت می‌فرماید:
﴿وَقَاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَکُمْ﴾ (بقره: ۱۹۰)
4. مدح قیام‌های مقاومتی در روایات: روایاتی که از رایه یمانی، اهل قم یا رایات خراسانی تمجید کرده‌اند، مشروعیت قیام علیه ظلم در عصر غیبت را تأیید می‌کنند؛ مشروط بر اینکه تحت رهبری فقیه عادل و جامع‌الشرایط انجام شود. این روایت‌ها علاوه بر مجوز، در مواردی ستایش و تأیید چنین قیامی را نیز شامل می‌شوند.
قرآن و اهل‌بیت علیهم‌السلام، پشتیبان مقاومت
آیات متعددی از قرآن کریم صریحاً از مشروعیت جهاد در برابر ظلم سخن گفته‌اند، مانند:
﴿أُذِنَ لِلَّذِینَ یُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ﴾ (حج: ۳۹)
وسیره اهل بیت علیهم‌السلام نیز گواه روشن بر این حقیقت است؛ قیام عاشورا در راه حفظ دین و مبارزه با باطل بود و هدفی جز این نداشت.
امروز مقاومت، در امتداد همان راه قرار دارد: دفاع از دین، حفظ کرامت انسان، و ایستادگی در برابر اشغال‌گر.
جایگاه فقیه عادل در عصر غیبت
در دوران غیبت، فقیه عادل و جامع‌الشرایط، نایب امام عصر علیه‌السلام در هدایت امت است. روایات نهی از قیام، ناظر به شرایط خاصی مانند زمان تقیه یا فریب مدعیان دروغین است. اما قیامی که تحت اشراف و زعامت فقیه باشد، جهادی مشروع و لازم است. چنان‌که امام صادق علیه‌السلام رایه یمانی را رایه هدایت خواند و دیگر رایات را محکوم کرد.
پاسخ به شبهات پیرامون سلاح مقاومت
شبهه دولت و اقتصاد:
برخی ادعا می‌کنند که خلع سلاح مقاومت موجب تقویت دولت و رونق اقتصادی می‌شود. اما تاریخ نشان داده که تسلیم در برابر استعمار، تنها به غارت منابع و فروپاشی کشورها انجامیده است. این مقاومت است که مانع غارت، حافظ عزت و تضمین‌کننده استقلال ملی است.
شبهه اعتقادی:
برخی مقاومت را به انتظار انفعالی امام عصر علیه‌السلام گره می‌زنند. اما عقیده‌ی اصیل مهدوی، همان است که اهل بیت علیهم‌السلام به آن دعوت کرده‌اند: آمادگی، جهاد، و دفاع از حق. امام صادق علیه‌السلام فرمود:
«کونوا دعاه للناس بغیر ألسنتکم…»
یعنی عمل صالح و جهاد در راه حق، بهترین تبلیغ برای دین و مهدویت است.
شبهه فتنه:
روایاتی که از فتنه نهی می‌کنند، مربوط به درگیری‌های داخلی بی‌محور و بی‌رهبر مشروع‌اند. نه مقاومت سازمان‌یافته‌ای که به رهبری فقیه عادل در برابر اشغال‌گران و متجاوزان به میدان آمده است.
مقاومت؛ سپر امت
سلاح مقاومت، ابزار اختلاف و تفرقه نیست؛ بلکه سپر امت در برابر دشمنان آشکار و قسم‌خورده است. این سلاح، امتداد همان مشی اهل بیت علیهم‌السلام در دفاع از مظلوم و مقابله با ظلم است. روایاتی که برای نهی از قیام بدان استناد می‌شود، یا ضعیف‌اند، یا در فضای متفاوتی صادر شده‌اند و ارتباطی با جهاد مشروع علیه اشغال‌گر ندارند.
امروز، مقاومت به رهبری فقیه عادل، پرچم حق است؛ وظیفه‌ای شرعی برای حفظ کرامت ملت‌ها و زمینه‌سازی برای دولت عدل الهی.
خداوند فرمود:
﴿وَلَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِیٌّ عَزِیزٌ﴾ (حج: ۴۰)
