نقش سیستم “موزائیک” و آژانس انرژی اتمی در هدف قرار دادن ایران
نجاح محمد علی، روزنامه‌نگار محقق در امور ایران و منطقه:
اسناد فاش‌شده از آرشیوهای رژیم صهیونیستی، پرده از دخالت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در عملیات جاسوسی گسترده علیه ایران برداشته است؛ عملیاتی که شامل تسهیل ترور دانشمندان هسته‌ای برجسته و پشتیبانی از حملات نظامی غیرقانونی بوده است. این تحقیق جامع به بررسی سیستم “موزائیک”، پلتفرم تکنولوژیکی توسعه‌یافته توسط آژانس با حمایت شرکت آمریکایی “پالانتیر”، و نقش آن در نقض حاکمیت ایران می‌پردازد. همچنین، این گزارش ارتباطات مشکوک رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، با رژیم صهیونیستی را مورد بررسی قرار می‌دهد. این تحقیق مبتنی بر اسناد فاش‌شده، گزارش‌های رسانه‌های عبری و غربی، و تحلیل‌های پایگاه خبری “The Cradle” است که تحقیقی عمیق درباره این موضوع منتشر کرده است.
توافق هسته‌ای یا پوششی برای جاسوسی؟
در ژوئیه ۲۰۱۵، ایران برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را با قدرت‌های جهانی امضا کرد تا برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود را محدود کند و در ازای آن، تحریم‌های اقتصادی کاهش یابد. اما اسناد فاش‌شده از آرشیوهای رژیم صهیونیستی که ایران به دست آورده، نشان می‌دهد این توافق پوششی برای عملیات جاسوسی گسترده‌ای بوده است.
طبق گزارش منتشرشده توسط “The Cradle” در ژوئیه ۲۰۲۵، بازرسی‌های آژانس در ایران به‌عنوان ابزاری برای جمع‌آوری اطلاعات حساس، از جمله نقشه‌های تأسیسات هسته‌ای، تحرکات دانشمندان، و حتی داده‌های استخراج‌شده از شبکه‌های اجتماعی، مورد استفاده قرار گرفت. این اطلاعات نه‌تنها برای بررسی پایبندی ایران به توافق استفاده نشد، بلکه به رژیم صهیونیستی منتقل شد تا عملیات هدف‌گیری دقیق را تسهیل کند.
روزنامه عبری “The Times of Israel” در ۹ ژوئن ۲۰۲۵ گزارش داد که آژانس تأسیسات هسته‌ای رژیم صهیونیستی، مانند سایت سوریک، را تحت نظارت دارد، اما به تأسیسات دیمونا، که مرکز برنامه تسلیحات هسته‌ای اعلام‌نشده این رژیم است، دسترسی ندارد. در مقابل، آژانس نظارت شدیدی بر ایران اعمال می‌کرد که تردیدهایی درباره بی‌طرفی آن ایجاد کرده است.
روزنامه “The Washington Post” در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ اشاره کرد که گزارش آژانس در ۳۱ مه ۲۰۲۵، ایران را بدون ارائه شواهد جدید به نقض تعهدات هسته‌ای متهم کرد و این گزارش به‌عنوان پوششی دیپلماتیک برای حمله صهیونیستی در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ مورد استفاده قرار گرفت. همچنین، گزارش “The Guardian” در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۵ نشان داد که این اتهامات بدون شواهد محکمه‌پسند، بهانه‌ای برای توجیه اقدامات نظامی علیه ایران بود.
علاوه بر این، “Haaretz”، یکی دیگر از روزنامه‌های عبری، در مقاله‌ای در ۱۵ ژوئن ۲۰۲۵ گزارش داد که رژیم صهیونیستی از اطلاعات آژانس برای شناسایی اهداف استراتژیک در ایران استفاده کرده است. این گزارش تأیید کرد که داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط آژانس، از جمله تصاویر ماهواره‌ای و گزارش‌های بازرسی، به‌طور مستقیم در اختیار سرویس‌های اطلاعاتی صهیونیستی قرار گرفته است. این موضوع نشان‌دهنده سوءاستفاده از جایگاه آژانس به‌عنوان یک نهاد بین‌المللی بی‌طرف است.
سیستم “موزائیک”: سلاح جاسوسی تکنولوژیک
سیستم “موزائیک” یک پلتفرم مبتنی بر هوش مصنوعی است که توسط شرکت آمریکایی “پالانتیر” با بودجه‌ای حدود ۵۰ میلیون دلار از سوی ایالات متحده توسعه یافت. طبق گزارش “The Cradle”، این سیستم پیش از امضای برجام در سال ۲۰۱۵ راه‌اندازی شد و برای تحلیل حجم عظیمی از داده‌ها از منابع مختلف، از جمله تصاویر ماهواره‌ای، اسناد تأسیسات هسته‌ای، اندازه‌گیری‌های حسگرها، و حتی پست‌های شبکه‌های اجتماعی طراحی شده بود.
بر اساس گزارش “The Unz Review” در ۲۳ ژوئن ۲۰۲۵، “موزائیک” بیش از ۴۰۰ میلیون داده را پردازش کرد و آژانس را قادر ساخت تا بیش از ۶۰ سایت ایرانی را به‌عنوان اهداف مشکوک شناسایی کند، که این امر منجر به بازرسی‌های اعلام‌نشده تحت توافق هسته‌ای شد.
شرکت “پالانتیر”، که توسط پیتر تیل، حامی سرسخت رژیم صهیونیستی، تأسیس شده، نقش کلیدی در تبدیل آژانس از یک نهاد نظارتی هسته‌ای به ابزاری برای جاسوسی ایفا کرد. طبق گزارش “Bloomberg” در سال ۲۰۱۸، “موزائیک” بر اساس نرم‌افزار پیش‌بینی جرم پالانتیر ساخته شده بود که ابتدا برای شناسایی فعالیت‌های شورشی در عراق و افغانستان طراحی شده بود. این نرم‌افزار با تحلیل الگوهای رفتاری و داده‌های متا، “نیت‌های خصمانه” را حتی بدون شواهد مستقیم استنباط می‌کرد. این رویکرد نگرانی‌هایی را درباره تبدیل بازرسان آژانس به “جاسوسان دیجیتال” برانگیخت، همان‌طور که “The Cradle” گزارش داده است.
“The Cradle” گزارش داد که “موزائیک” تحلیل‌هایی از داده‌های سایت‌هایی مانند فردو، نطنز، و لویزان-شیان ارائه کرد که در گزارش آژانس در ۳۱ مه ۲۰۲۵ به‌عنوان مدرکی برای ادعای “نقض” برنامه هسته‌ای ایران
استفاده شد. این گزارش‌ها به توجیه حمله صهیونیستی در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ کمک کرد. اسناد فاش‌شده که ایران در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۵ منتشر کرد، تأیید می‌کند که رافائل گروسی خروجی‌های “موزائیک” را با رژیم صهیونیستی به اشتراک گذاشت، که این امر هدف‌گیری دانشمندان و تأسیسات هسته‌ای را تسهیل کرد. به‌عنوان مثال، داده‌های “موزائیک” اطلاعاتی درباره تحرکات دانشمندان در سایت نطنز ارائه داد که برای برنامه‌ریزی حملات استفاده شد.
علاوه بر این، گزارش “The Intercept” در ۱۰ ژوئن ۲۰۲۵ فاش کرد که پالانتیر از فناوری‌های مشابه برای نظارت بر برنامه‌های هسته‌ای کشورهای دیگر، از جمله کره شمالی، استفاده کرده بود، اما تمرکز اصلی آن بر ایران بود. این گزارش همچنین به قراردادهای پالانتیر با وزارت دفاع ایالات متحده و سرویس‌های اطلاعاتی صهیونیستی اشاره کرد که نشان‌دهنده عمق همکاری بین این شرکت و رژیم صهیونیستی است.
ترور دانشمندان هسته‌ای: استراتژی هدفمند
در جریان حمله صهیونیستی در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵، رژیم صهیونیستی تأسیسات هسته‌ای ایران و دانشمندان برجسته را هدف قرار داد که منجر به کشته شدن حداقل ۱۱ دانشمند هسته‌ای شد. گزارش “Reuters” در ۲۷ ژوئن ۲۰۲۵ جزئیات این ترورها را منتشر کرد. برخی از قربانیان برجسته عبارت‌اند از:
فریدون عباسی دوانی: دانشمند هسته‌ای برجسته و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران (۲۰۱۱-۲۰۱۳). او در سال ۲۰۱۰ از یک سوءقصد جان سالم به در برد، اما در حمله ۲۰۲۵ کشته شد. عباسی یکی از کارشناسان کلیدی برنامه هسته‌ای ایران بود و نقش مهمی در توسعه فناوری سانتریفیوژ داشت.
محمد مهدی تهرانچی: فیزیکدان نظری و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تهران، که به‌عنوان “کارشناس ارشد” در برنامه عماد برای توسعه قابلیت‌های هسته‌ای شناخته می‌شد.
عبدالحمید مینوشهر، احمدرضا ذوالفقاری، امیرحسن فخاهی، اکبر مطلوب‌زاده، علی بهوی کتیریمی، منصور عسکری، و سعید برجی: این دانشمندان متخصص در فیزیک هسته‌ای، مهندسی هسته‌ای، و مهندسی مواد بودند و در توسعه برنامه هسته‌ای ایران نقش داشتند.
روزنامه “The New York Times” در ۳ ژوئیه ۲۰۲۵ گزارش داد که این ترورها بخشی از استراتژی صهیونیستی برای “قطع سر” برنامه هسته‌ای ایران بود. حملات به منازل دانشمندان در مجتمع‌های نظامی و مناطق مسکونی تهران انجام شد. شبکه “Al Jazeera” در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ گزارش داد که رژیم صهیونیستی پیش‌تر بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ پنج دانشمند هسته‌ای ایران را از طریق بمب‌گذاری در خودروها یا حملات مسلحانه، مانند ترور مجید شهریاری در سال ۲۰۱۰، کشته بود.
گزارش “AP News” در ۲۵ ژوئن ۲۰۲۵ نشان داد که رژیم صهیونیستی در حملات ۲۰۲۵ حداقل ۱۴ دانشمند را کشت تا توانایی‌های هسته‌ای ایران را تضعیف کند. با این حال، مارک فیتزپاتریک، کارشناس موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک در لندن، در مصاحبه با “The Guardian” در ۱۵ ژوئن ۲۰۲۵ هشدار داد که این ترورها ممکن است برنامه هسته‌ای ایران را کند کنند، اما با توجه به وجود نسل جدیدی از دانشمندان ایرانی، آن را متوقف نخواهند کرد. به‌عنوان مثال، دانشمندانی مانند علی‌اکبر صالحی، که همچنان فعال است، توانایی بازسازی برنامه را دارند.
علاوه بر این، گزارش “The Cradle” به مورد محسن فخری‌زاده، دانشمند ارشد هسته‌ای که در نوامبر ۲۰۲۰ ترور شد، اشاره کرد. اسناد فاش‌شده نشان می‌دهد که اطلاعات دقیق درباره تحرکات فخری‌زاده، از جمله مسیرهای روزانه و مکان‌های اقامت او، از طریق سیستم “موزائیک” جمع‌آوری و به رژیم صهیونیستی منتقل شده بود. این الگو در ترورهای ۲۰۲۵ نیز تکرار شد، جایی که داده‌های “موزائیک” برای شناسایی محل اقامت دانشمندان استفاده شد.
حملات اخیر: تشدید بی‌سابقه
حملات صهیونیستی در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ با بیش از ۲۰۰ جنگنده و هدف قرار دادن بیش از ۱۰۰ هدف در ایران، از جمله تأسیسات هسته‌ای نطنز، فردو، و اصفهان، آغاز شد. گزارش “The Guardian” در ۱۵ ژوئن ۲۰۲۵ جزئیات این حملات را شرح داد:
تأسیسات نطنز: مرکز اصلی غنی‌سازی اورانیوم، که بخش زمینی کارخانه غنی‌سازی آزمایشی آن تخریب شد و ایستگاه برق اصلی آسیب دید، و این امر سانتریفیوژهای زیرزمینی را مختل کرد.
تأسیسات فردو: که در زیر کوه قرار دارد و برای مقاومت در برابر بمباران طراحی شده است. گزارش “Reuters” در ۱۴ ژوئن ۲۰۲۵ وقوع دو انفجار در نزدیکی این سایت را تأیید کرد، در حالی که پدافند هوایی ایران یک پهپاد صهیونیستی را ساقط کرد.
تأسیسات اصفهان: که شامل امکانات تبدیل اورانیوم و تولید سوخت است، سه بار مورد حمله قرار گرفت؛ دو بار توسط رژیم صهیونیستی و یک بار توسط ایالات متحده.
روزنامه “The New York Times” در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ گزارش داد که این حملات همچنین فرماندهان ارشد نظامی، مانند حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران، و محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، را هدف قرار داد. این
حملات بخشی از استراتژی “قطع سر” برای تضعیف ایران از نظر نظامی و علمی بود. گزارش “Haaretz” در ۱۶ ژوئن ۲۰۲۵ اشاره کرد که رژیم صهیونیستی از موشک‌های هدایت‌شونده دقیق و پهپادهای پیشرفته استفاده کرد که اطلاعات هدف‌گیری آن‌ها از داده‌های “موزائیک” تأمین شده بود.
رافائل گروسی: بی‌طرفی زیر سؤال
اسناد فاش‌شده که ایران در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۵ منتشر کرد، ارتباطات مخفیانه بین رافائل گروسی و مقامات صهیونیستی را فاش کرد که شامل تبادل اطلاعات حساس درباره تأسیسات هسته‌ای ایران بود. گزارش “The Cradle” نشان داد که گروسی، به‌جای حفظ بی‌طرفی آژانس، خروجی‌های “موزائیک” را با رژیم صهیونیستی به اشتراک گذاشت و این امر هدف‌گیری دانشمندان و تأسیسات را تسهیل کرد. “The Times of Israel” گزارش داد که گروسی در ۹ ژوئن ۲۰۲۵ تأیید کرد که آژانس سایت سوریک را نظارت می‌کند، اما از اظهارنظر درباره اسناد فاش‌شده خودداری کرد، که این امر تردیدهای بیشتری درباره بی‌طرفی او ایجاد کرد.
پاسخ ایران: مقابله با خیانت
در واکنش به این تخلفات، ایران در ژوئن ۲۰۲۵ اقدامات قاطعی اتخاذ کرد. قانون‌گذاران ایرانی همکاری با آژانس را به حالت تعلیق درآوردند و دستور برچیدن دوربین‌های نظارتی نصب‌شده در تأسیسات هسته‌ای را صادر کردند. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، درخواست گروسی برای بازدید از سایت‌های بمباران‌شده را “با نیت سوء” توصیف کرد و تأکید کرد که ایران اجازه ادامه نقض حاکمیت خود را نخواهد داد. گزارش “Reuters” در ۱۸ ژوئن ۲۰۲۵ تأیید کرد که ایران آخرین بازرسان آژانس را از خاک خود اخراج کرد.
توطئه بین‌المللی: ایران به‌عنوان قربانی
ایران، که از حق خود برای داشتن برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز دفاع می‌کند، با تحریم‌های اقتصادی ظالمانه و حملات نظامی غیرقانونی مواجه است. اسناد فاش‌شده نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی قربانی یک توطئه بین‌المللی بوده که در آن آژانس به‌عنوان پوششی برای جمع‌آوری اطلاعات جاسوسی مورد استفاده قرار گرفته است. سیستم “موزائیک”، با حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی، نه ابزاری برای راستی‌آزمایی، بلکه سلاحی برای هدف قرار دادن دانشمندان و بی‌ثبات کردن ایران بود.
دعوت به پاسخگویی
ایران با قاطعیت خواستار پاسخگویی رافائل گروسی و آژانس به دلیل همکاری با رژیم صهیونیستی است. اسناد فاش‌شده دعوتی است برای جامعه بین‌المللی تا نقش آژانس را بازنگری کند و از حاکمیت ملی در برابر سیستم‌های تکنولوژیکی مورد استفاده برای جاسوسی محافظت کند. ایران، با حمایت مردم و رهبرانش، به دفاع از حقوق خود ادامه می‌دهد و بر تعهد خود به عدالت و حاکمیت تأکید دارد.
ایران حقایق تکان‌دهنده‌ای را فاش کرد: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، که قرار بود حافظ صلح هسته‌ای باشد، به ابزاری برای جاسوسی و تجاوز تبدیل شده است. سیستم “موزائیک”، با حمایت پالانتیر، سلاحی در دست قدرت‌هایی بود که به دنبال تضعیف ایران بودند. اما جمهوری اسلامی با استقامت خود به مقاومت ادامه می‌دهد و از حق خود برای پیشرفت علمی و حاکمیت در برابر توطئه‌های بین‌المللی دفاع می‌کند.
