مشکل «نوشتار منفرد» و آثار منفی آن!

نجاح محمد علی، روزنامهنگار محقق در امور ایران و منطقه
در لحظات تشدید امنیتی و نظامی، رسانه دیجیتال به خط تماس اول بین محور مقاومت و دشمنانش تبدیل میشود. و اینجاست که خطر زمانی پدید میآید که برخی از فعالان با رسانه دیجیتال همچون بستری برای تخلیه فردی و واکنشهای احساسی برخورد میکنند، نه به عنوان ابزار استراتژیک در یک نبرد سرنوشتساز.
این فعالان – با وجود نیتهای خیرخواهانهشان – از چارچوب کلی جدا میشوند و بهطور منفرد و بدون هماهنگی یا آگاهی رسانهای، اقدام به انتشار مطالب میکنند. در نتیجه – بدون اینکه بدانند – گرفتار دامهایی میشوند که دشمن با استفاده از شبکههای هوش مصنوعی، بازی با آگاهی، و الگوریتمهای پلتفرمهای اجتماعی پهن کرده است، و این باعث میشود که آنان به ابزارهای میدانی در خدمت دشمن، هم از نظر نظری و هم عملی، تبدیل شوند.
چرا خودجوشبودن در این زمینه یک اشتباه راهبردی است؟
- چون روایت مرکزی مقاومت را تضعیف کرده و شکافهایی ایجاد میکند که دشمن از آنها بهرهبرداری میکند.
- چون گفتمان محور مقاومت را متناقض و پراکنده نشان میدهد.
- چون باعث تخریب نمادها و فروپاشی ارزشهای بسیجی از طریق برداشتهای فردی بیضابطه میشود.
- چون فرهنگ مصرف سطحی دیجیتال را به جای آگاهی عمیق و مولد تثبیت میکند.
چالشهای تفصیلی نوشتار منفرد:
- پراکندگی در پیام: نوشتارهای فردیِ بدون هماهنگی منجر به تعدد روایتها میشود که این امر، القاکنندهی نبود راهبرد رسانهای واحد برای محور مقاومت است.
- تأثیرپذیری از الگوریتمها: پلتفرمهایی مانند توییتر و اینستاگرام از الگوریتمهایی استفاده میکنند که محتوای احساسی یا جنجالی را تقویت میکنند، و این باعث میشود که پستهای خودجوش، در معرض سوءاستفاده یا تحریف قرار گیرند.
- تشدید امنیتی و نظامی: دشمن پستهای خودجوش را رصد میکند و از آنها در کارزارهای روانیاش برای نمایش ضعف یا تفرقه در محور مقاومت بهره میبرد.
- فقدان مهارتهای فنی: بسیاری از فعالان مهارتهای لازم برای مقابله با ابزارهای هوش مصنوعی مورد استفاده دشمن – مانند برنامههای تحلیل داده یا حسابهای رباتیک – را ندارند.
ایجاد پایگاه داده برای رصد رسانهای
- پیشنهاد: توسعهی پلتفرم دیجیتال محلی (رمزگذاریشده و امن) برای رصد پستهای فردیای که ممکن است توسط دشمن مورد سوءاستفاده قرار گیرند، همراه با اطلاعرسانی به فعالان جهت اصلاح یا حذف مطالب در صورت آسیبزنندهبودن به روایت مقاومت.
- ابزارها: استفاده از نرمافزارهای متنباز مانند “Mastodon” یا اپلیکیشنهای رمزگذاریشده مانند “Signal” برای ایجاد شبکه داخلی بین فعالان.
- اجرا: آموزش تیمهای تخصصی برای تحلیل دادهها با ابزارهایی مانند “TweetDeck” یا “Hootsuite” جهت رصد پستهای دارای اثر منفی به صورت لحظهای.
❓ چرا خودجوشبودن اشتباه راهبردی است؟
❗ اشتباهات راهبردی:
- تأثیر بر مخاطب داخلی: پستهای خودجوش ممکن است موجب وحشت یا یأس در میان مخاطبان داخلی شود، که این به تضعیف اعتماد به نهادهای رسمی منجر میگردد.
- تأثیر بر مخاطب خارجی: مطالب بیضابطه ممکن است بهعنوان نشانهای از ضعف مقاومت در رسانههای غربی یا عربی دشمن مورد استفاده قرار گیرند.
- انحراف از اهداف کلان: دشمن از روشهای «مشغولسازی» از طریق انتشار شایعات یا اخبار کذب برای منحرفکردن توجه فعالان از مسائل اصلی استفاده میکند.
💡 افزوده عملی: ایجاد سازوکارهایی برای راستیآزمایی سریع اخبار
- پیشنهاد: ایجاد واحدهای راستیآزمایی فوری (Fact-Checking Units) متشکل از فعالانی آموزشدیده برای استفاده از ابزارهایی مانند “Google Fact Check Explorer” یا “CrowdTangle” برای تأیید صحت اخبار پیش از بازنشر.
- اجرا:
- اختصاص تیمهای کوچک در هر منطقه جغرافیایی برای پیگیری اخبار محلی و منطقهای.
- استفاده از کانالهای بستهی تلگرام برای توزیع سریع گزارشهای راستیآزمایی در میان فعالان.
- صدور هشدارهای روزانه دربارهی شایعات رایج و نحوهی برخورد با آنها.
📌 پیشنهادهای عملی برای اصلاح و سازماندهی
۱️⃣ ایجاد تیمهای دیجیتال مقاومت
- تشریح:
- ساختار: تقسیم تیمها به واحدهای تخصصی (رصد، تحلیل، تولید محتوا، ترجمه، طراحی بصری، واکنش سریع).
- ابزارهای فنی: استفاده از نرمافزارهای مدیریت پروژه مانند “Trello” یا “Asana” برای هماهنگی فعالیتها بین اعضا.
- امنیت سایبری: استفاده از اپلیکیشنهای رمزگذاریشده مانند “Matrix” یا “Session” برای حفظ محرمانگی ارتباطات.
- اجرا:
- ایجاد پایگاه دادهای از فعالان مورد اعتماد بر اساس تواناییهای آنان (نویسندگی، طراحی، تحلیل).
- برگزاری نشستهای هفتگی از طریق پلتفرمهای امن برای تعیین اولویتهای رسانهای بر اساس تحولات میدانی.
- اختصاص بودجهای نمادین (در صورت امکان) برای حمایت از تیمها با خرید ابزارهای فنی یا نرمافزارهای طراحی مانند “Canva Pro” یا “Adobe Creative Cloud”.
۲️⃣ تهیه برنامههای آموزشی فشرده
- تشریح:
- موضوعات آموزشی:
- تحلیل گفتمان رسانهای: چگونه تمایلات خبری غربی و عربی را شناسایی کنیم.
- مدیریت بحران رسانهای: نحوهی مواجهه با حملات رسانهای هماهنگ دشمن.
- مهارتهای طراحی و تدوین: تولید محتوای بصری تأثیرگذار با استفاده از ابزارهایی مانند “DaVinci Resolve” (رایگان) یا “CapCut”.
- هوش مصنوعی: آموزش فعالان برای بهرهگیری از ابزارهای هوش مصنوعی مانند “ChatGPT” یا “Grok” برای تحلیل متون یا نگارش پاسخهای سریع.
- مدت و سازماندهی: دورههای فشردهی ۴ تا ۶ هفتهای با جلسات آنلاین از طریق پلتفرمهایی مانند “Zoom” یا “Jitsi” (متنباز).
- اجرا:
- همکاری با نهادهای فرهنگی یا مذهبی محلی برای برگزاری دورهها.
- فراهمکردن کتابخانهی دیجیتال شامل منابع آموزشی رایگان (ویدیو، کتاب، مقاله) درباره جنگ نرم.
- دعوت از کارشناسان رسانهای مقاومت برای ارائهی تجربیات میدانی.
۳️⃣ نگارش راهنماهای رفتاری و راهبردی برای نشر محتوا
- تشریح:
- محتوای راهنما:
- قوانین نشر: پرهیز از استفاده از زبان تحریکآمیز یا احساسی بیشازحد، تمرکز بر واقعیتها.
- زمانبندی نشر: خودداری از نشر محتوا در اوج حملات رسانهای دشمن مگر با هماهنگی.
- مخاطب هدف: مشخصکردن اینکه آیا محتوا برای مخاطب داخلی یا خارجی (اثرگذاری بر افکار عمومی جهان) است.
- توزیع راهنما: انتشار نسخههای دیجیتال از طریق اپلیکیشنهایی مانند “WhatsApp” یا “Telegram” و نسخههای کاغذی برای فعالان در مناطق با دسترسی محدود.
- اجرا:
- تشکیل کمیته تحریریه برای بازبینی دورهای راهنما بر اساس تحولات جدید.
- افزودن نمونههای عملی از پستهای موفق و ناموفق به همراه تحلیل علل آنها.
- فراهمکردن قالبهای آمادهی پستها (توییت، ویدیوی کوتاه، اینفوگرافی) برای استفاده در شرایط بحرانی.
۴️⃣ قانونمندکردن نقد داخلی و هدایت آن
- تشریح:
- ایجاد کانالهای امن نقد: تشکیل گروههای بسته در اپلیکیشنهایی مانند “Signal” یا “Element” برای بحث درباره مسائل داخلی دور از دید عمومی.
- سازوکار نقد:
- ارائه نقد در قالب گزارشهای مکتوب با شواهد مشخص.
- بررسی نقد توسط کمیتهی تخصصی پیش از تصمیمگیری برای انتشار یا ارجاع به مراجع ذیربط.
- پرهیز از دامهای دشمن: آموزش فعالان برای شناسایی تلاشهای دشمن برای کشاندن آنها به نقد مخرب.
- اجرا:
- اختصاص ناظران برای هر گروه نقد جهت تضمین رعایت قوانین.
- صدور گزارشهای دورهای شامل نقدهای سازنده و نتایج پردازش آنها.
- تشویق فعالان به ارائه راهحل همراه با هر نقد برای تقویت فرهنگ سازندگی.
۵️⃣ تحصین دینی و سیاسی
- تشریح:
- تحصین دینی:
- برگزاری جلسات هفتگی حضوری یا آنلاین دربارهی اندیشه حضرت امام خامنهای، ولایت فقیه، و ارزشهای انقلابی.
- توزیع جزوات مختصر شامل اصول مقاومت (مانند بروشورهای صادره از مؤسسات فرهنگی معتبر).
- تحصین سیاسی:
- آموزش فعالان برای تحلیل رویدادهای سیاسی از منظر راهبردی، با تمرکز بر اهداف رژیم صهیونیستی و حامیانش.
- ایجاد کانالهای رسانهای داخلی برای ارائه تحلیلهای روزانه از تحولات درگیریها.
- اجرا:
- همکاری با علمای دین و اندیشمندان معتبر برای ارائه محتوای دینی و سیاسی.
- راهاندازی کمپینهای آگاهیبخش در شبکههای اجتماعی برای تقویت ولایتمداری بهعنوان مرجعیت واحد.
- استفاده از پادکست یا ویدیوهای کوتاه برای انتقال مفاهیم عقیدتی بهشیوهای روزآمد و تأثیرگذار.
🔷 چهارم: بهسوی فرهنگ رسانهای مقاوم
- اصول فرهنگ رسانهای مقاوم:
- وحدت در روایت: ایجاد روایت مرکزی با تمرکز بر ارزشهای مقاومت، عدالت و وحدت ملی و پرهیز از پراکندگی.
- تأثیرگذاری عاطفی و عقلی: استفاده از زبانی که همزمان احساسات و استدلال (برای اقناع مخاطب جهانی) را در بر گیرد.
- پایداری: ایجاد شبکههای رسانهای پایدار که در بحرانها و خارج از آن فعالیت کنند، با برنامههای بلندمدت برای توسعه نیروها.
- افزوده عملی: راهاندازی کمپینهای رسانهای هدفمند
- پیشنهاد: طراحی کمپینهای رسانهای فصلی (مانند سالگرد پیروزی انقلاب ۱۹۷۹ یا روز قدس) برای تقویت روحیه.
- اجرا:
- تولید محتوای بصری (اینفوگرافی، ویدیوهای کوتاه) که پیروزیهای مقاومت را بهتصویر بکشد.
- استفاده از هشتگهای واحد (مانند #المقاومه_تنتصر) برای یکپارچگی رسانهای.
- همکاری با فعالانی از کشورهای دیگر محور مقاومت (لبنان، عراق، یمن) برای گسترش دامنه اثرگذاری.
🟥 پنجم: نتیجهگیری
- پیامی به فعالان:
در دوران جنگ رسانهای، هر واژهای سلاح است و هر پست، تصمیمی سرنوشتساز. شما تنها افراد نیستید، بلکه بخشی از ارتشی دیجیتال هستید که از امت و آینده آن دفاع میکند. مانند شهدا در دقت و اخلاص، و مانند فرماندهان در حکمت و صبر باشید.
- دعوت به اقدام:
- همین امروز گروههای کوچکی در اطراف خود تشکیل دهید (دوستان، خانواده، همکاران) برای هماهنگی تلاشهای رسانهای.
- در دورههای آموزشی رسانه دیجیتال و امنیت سایبری که بهصورت آنلاین در دسترس هستند، ثبتنام کنید.
- بهطور منظم سخنان حضرت امام خامنهای را مطالعه و تحلیل کنید تا دیدگاه راهبردی مقاومت را درک نمایید.
- درنهایت:
ایران امروز تنها یک سرزمین یا ملت نیست، بلکه نماد ایستادگی و عزت است. هر توییت، هر پست، هر کلمه، سنگبنای این بنای عظیم است. بیایید سربازان این نبرد باشیم، با آگاهی خود پیروزی را رقم بزنیم، و با بیداریمان از امتمان پاسداری کنیم.
و الله من وراء القصد و هو نعم المولى و نعم النصیر.