جزئیات اختلافات میان دونالد ترامپ و ایلان ماسک بر اساس اظهاراتشان
نجاح محمد علی، روزنامه‌نگار محقق در امور ایران و منطقه
۱. آغاز اختلاف بر سر لایحه “بیگ بیوتیفول بیل”
اختلاف میان دونالد ترامپ و ایلان ماسک بر سر لایحه هزینه‌ای عظیم به نام “بیگ بیوتیفول بیل” (لایحه بزرگ و زیبا) آغاز شد که شامل کاهش مشوق‌های مربوط به خودروهای برقی و افزایش هزینه‌های دفاعی بود. این لایحه خشم ماسک را برانگیخت زیرا مستقیماً بر شرکت تسلا تأثیر می‌گذاشت.
- اظهارات ماسک: ماسک این لایحه را “تحریف نفرت‌انگیز” و “بردگی بدهی” توصیف کرد و هشدار داد که افزایش کسری بودجه فدرال به میزان ۲.۵ تریلیون دلار، آمریکا را ورشکست خواهد کرد. او همچنین به شدت با لغو معافیت‌های مالیاتی برای خودروهای برقی مخالفت کرد و معتقد بود که این امر مستقیماً به تسلا آسیب می‌رساند. او اظهار داشت که این لایحه سقف بدهی را به میزان ۵ تریلیون دلار افزایش می‌دهد.
- اظهارات ترامپ: در مقابل، ترامپ از این لایحه دفاع کرد و آن را “بیگ بیوتیفول بیل” نامید. او در پلتفرم Truth Social نوشت: «اظهارات نادرست زیادی درباره ‘تنها بیگ بیوتیفول بیل’ منتشر شده است.» او اشاره کرد که این لایحه برنامه قانون‌گذاری او را تأمین مالی می‌کند و از طریق کاهش مالیات، رشد اقتصادی را تقویت می‌کند. همچنین تخصیص ۴۶.۵ میلیارد دلار برای امنیت مرزی را برای امنیت ملی ضروری دانست.
۲. تصویب لایحه و استعفای ماسک از سمت خود
در تاریخ ۲۲ مه ۲۰۲۵، علی‌رغم اعتراضات ماسک، لایحه تصویب شد که این امر ماسک را به اتخاذ موضعی قاطع واداشت.
- اظهارات ماسک: پس از تصویب لایحه، ماسک بار دیگر آن را “تحریف نفرت‌انگیز” و “بردگی بدهی” توصیف کرد و مجدداً هشدار داد که کسری بودجه فدرال ۲.۵ تریلیون دلار افزایش خواهد یافت. شش روز بعد، در ۲۸ مه ۲۰۲۵، ماسک پس از تنها ۱۳۰ روز از انتصابش به عنوان رئیس وزارت کارایی دولت (DOGE) استعفا داد و ناامیدی عمیق خود را از این تصمیم ابراز کرد.
- اظهارات ترامپ: ترامپ در ابتدا مستقیماً به استعفای ماسک واکنشی نشان نداد، اما از تصویب لایحه جشن گرفت و مراسم خداحافظی برای ماسک برگزار کرد و به او یک کلید طلایی نمادین اهدا نمود. بعداً در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «رابطه‌ام با ایلان فوق‌العاده بود، نمی‌دانم آیا این روند ادامه خواهد یافت یا نه.» او افزود که از ناامیدی ماسک شگفت‌زده شده و مراسم خداحافظی را “فوق‌العاده” توصیف کرد.
۳. پاسخ ترامپ به استعفای ماسک و تشدید تنش
در یک کنفرانس مطبوعاتی، ترامپ درباره رابطه‌اش با ماسک و دلایل اختلاف صحبت کرد و بر موضع ماسک در قبال لایحه تمرکز نمود.
- اظهارات ترامپ: ترامپ گفت: «مردی را دیدم که بسیار خوشحال پشت میز بیضی شکل ایستاده بود، حتی با کبودی روی چشمش. از او پرسیدم، آیا مقداری آرایش می‌خواهی؟ گفت ‘نه، فکر نمی‌کنم.’» او افزود: «او کلاهی با نوشته ‘ترامپ در همه چیز حق داشت’ به سر داشت و من درباره لایحه‌ای که برنامه قانون‌گذاری‌ام را تأمین مالی می‌کند، حق دارم.» او ادامه داد: «ایلان جزئیات داخلی این لایحه را می‌دانست، مشکلی نداشت، اما ناگهان وقتی فهمید باید یارانه‌های دولتی خودروهای برقی را کاهش دهیم، مشکل پیدا کرد. او شخصاً علیه من بد صحبت نکرده، اما مطمئنم این کار بعدی او خواهد بود. از ایلان بسیار ناامیدم.»
- اظهارات ماسک: ماسک در این مرحله پاسخ مستقیمی به این اظهارات نداد، اما ناامیدی خود را از طریق استعفایش و انتقاد شدید از لایحه نشان داده بود.
۴. حمله ماسک به ترامپ از طریق توییت‌ها
پس از اظهارات ترامپ، ایلان ماسک از طریق پلتفرم X به‌طور مستقیم به او حمله کرد و ترامپ را به ناسپاسی متهم نمود و ادعا کرد که دلیل موفقیت انتخاباتی او بوده است.
- اظهارات ماسک: ماسک نوشت: «بدون من، ترامپ انتخابات را می‌باخت، دموکرات‌ها کنترل مجلس نمایندگان را به دست می‌آوردند و جمهوری‌خواهان در سنا با نتیجه ۵۱-۴۹ می‌ماندند.» او رفتار ترامپ را “ناسپاسی محض” توصیف کرد و از موضع او پس از حمایت‌هایی که ارائه کرده بود، ابراز نارضایتی نمود.
- تأثیر حمله: پس از این حمله، سهام تسلا حدود ۱۰ درصد کاهش یافت و ارزش بازار شرکت برای اولین بار به زیر یک تریلیون دلار رسید که نشان‌دهنده تأثیر مستقیم اختلاف بر کسب‌وکار ماسک بود.
۵. پاسخ ترامپ و تهدید به قطع حمایت از شرکت‌های ماسک
ترامپ به حمله ماسک با اظهارات تندتری پاسخ داد و تهدید کرد که حمایت دولتی از شرکت‌های او را قطع خواهد کرد، اقدامی که می‌تواند میلیاردها دلار برای تسلا و اسپیس ایکس هزینه داشته باشد.
- اظهارات ترامپ: ترامپ در Truth Social نوشت: «آسان‌ترین راه برای صرفه‌جویی میلیاردها دلار در بودجه ما، پایان دادن به یارانه‌های دولتی و قراردادهای ایلان ماسک است. همیشه تعجب می‌کردم که چرا بایدن این کار را نکرد!» او افزود: «ایلان به شدت ‘ضعیف شده بود’، از او خواستم برود و حمایت دولتی از خودروهای برقی را که همه را مجبور به خرید خودروهای برقی‌ای می‌کرد که کسی نمی‌خواهد، از او گرفتم (و او ماه‌ها می‌دانست که این کار را خواهم کرد!)، سپس دیوانه شد!»
- زمینه اضافی: این تهدید می‌تواند برای تسلا و اسپیس ایکس میلیاردها دلار هزینه داشته باشد، زیرا تسلا به برنامه‌های غیرمستقیم دولتی مانند معافیت‌های مالیاتی برای خودروهای برقی وابسته است و اسپیس ایکس از قراردادهای دولتی مانند برنامه‌های پرتاب فضایی بهره میبرد.
۶. تشدید اقدامات ماسک و اتهام به ترامپ درباره پرونده‌های اپستین
در اقدامی بسیار تشدیدآمیز، ماسک به اتهام دخالت ترامپ در پرونده‌های جفری اپستین متوسل شد که جنجال بزرگی به پا کرد.
توضیح درباره جفری اپستین: جفری اپستین سرمایه‌دار آمریکایی بود که به مدیریت شبکه‌ای برای قاچاق جنسی به مدت چند دهه متهم شد و برخی از قربانیان او دختران زیر سن قانونی، حتی ۱۱ ساله، در جزایر کارائیب متعلق به او تا سال ۲۰۱۸ بودند. بر اساس پرونده قضایی مطرح شده در جزایر ویرجین ایالات متحده در سال ۲۰۲۰، اپستین از شبکه پیچیده‌ای از شرکت‌ها برای پنهان کردن فعالیت‌های مجرمانه خود استفاده کرد و گفته می‌شود دوربین‌های مخفی در املاکش نصب کرده بود تا فعالیت‌های جنسی را برای اخاذی از شخصیت‌های برجسته ضبط کند. اپستین در سال ۲۰۱۹ در زندان درگذشت که به عنوان خودکشی تلقی شد و اتهامات جنایی علیه او پس از مرگش لغو شد.
- اظهارات ماسک: ماسک در X نوشت: «وقت آن رسیده که بمب بزرگ را منفجر کنیم: دونالد ترامپ در پرونده‌های اپستین است، این دلیل واقعی عدم انتشار آنهاست.» او افزود: «این یک دروغ آشکار است، خیلی ناراحت‌کننده است.» او اشاره کرد که «همه ما می‌دانیم او با همسرش ملانیا در ارتباط با اپستین بوده‌اند، زیرا دوستان اپستین بودند.» اما هیچ مدرکی برای این ادعاها ارائه نکرد.
- پاسخ کاخ سفید: کاخ سفید اظهارات ماسک را “تأسف‌بار” توصیف کرد، اما پاسخ مستقیمی از سوی ترامپ در توییت‌های ذکر شده به این اتهام ارائه نشد.
۷. تلاش ماسک برای ایجاد حزب سیاسی جدید
پس از این تشدید، ماسک به ایده‌های جدیدی روی آورد و با اشاره به توییت‌های قدیمی خود، ایده تشکیل حزب سیاسی جدید را مطرح کرد.
- اظهارات ماسک: ماسک در یک نظرسنجی در X نوشت: «آیا زمان آن رسیده که حزبی سیاسی جدید در آمریکا تشکیل شود که واقعاً نماینده ۸۰ درصد طبقه متوسط باشد؟» او به توییت‌های قبلی خود اشاره کرد که از ایده تغییر نظام سیاسی آمریکا حمایت می‌کرد.
- زمینه اضافی: این اقدام به عنوان بخشی از واکنش او به اختلاف با ترامپ بود، به نظر می‌رسد ماسک در تلاش است تا افکار عمومی را علیه ترامپ و حزب جمهوری‌خواه بسیج کند.
۸. واکنش ماسک به تهدیدات ترامپ: توقف فضاپیمای دراگون
در پاسخ به تهدیدات ترامپ مبنی بر قطع حمایت دولتی، ماسک تصمیم تکان‌دهنده‌ای درباره شرکت اسپیس ایکس اعلام کرد.
- اظهارات ماسک: ماسک توییت کرد: «با توجه به اظهارات رئیس‌جمهور درباره لغو قراردادهای دولتی، اسپیس ایکس فوراً شروع به توقف عملیات فضاپیمای دراگون خواهد کرد.» او توضیح داد که دراگون فضاپیمایی است که توسط اسپیس ایکس توسعه یافته و برای انتقال محموله و فضانوردان به ایستگاه فضایی بین‌المللی استفاده می‌شود.
- زمینه اضافی: این تصمیم پاسخی مستقیم به تهدیدات ترامب محسوب می‌شود و می‌تواند بر برنامه‌های فضایی آمریکا که به شدت به اسپیس ایکس وابسته هستند، تأثیر بگذارد.
۹. دعوت استیو بنن به اخراج ماسک
در تحول جدیدی، استیو بنن، مشاور سابق ترامپ، وارد بحران شد و پیشنهادی جنجالی ارائه داد.
- اظهارات بنن: بنن گفت: «ایلان ماسک غیرقانونی است و باید اخراج شود.» این اظهارات خواستار اخراج ماسک از ایالات متحده بود و ادعا کرد که او اقامت غیرقانونی دارد.
- زمینه اضافی: این دعوت به عنوان بخشی از تشدید رویارویی بین ماسک و اردوگاه ترامپ مطرح شد و بُعد جدیدی به درگیری افزود که ممکن است بر وضعیت قانونی ماسک در آمریکا تأثیر بگذارد.
۱۰. پرسش‌های آینده درباره اختلاف
توییت‌ها با پرسش‌هایی درباره آینده این درگیری و تأثیر آن بر هر دو طرف به پایان رسید.
- پرسش‌ها: آیا ترامپ افسانه ایلان ماسک را پایان خواهد داد و او را از ثروتمندترین مرد جهان به فقیرترین تبدیل خواهد کرد؟ یا ماسک نقشی در کنار زدن ترامپ خواهد داشت؟ آیا ممکن است صهیونیست‌ها در این اختلاف نقشی داشته باشند؟ توییت آخر اشاره کرد که رویدادها ادامه دارد و تحولات جدید دنبال خواهد شد.
نکات اضافی
- واکنش‌های خارجی: توییت‌ها اشاره کردند که چاک شومر، رهبر اقلیت سنا، به‌طور شگفت‌آوری با موضع ماسک درباره لایحه موافقت کرد و در X نوشت: «فکر نمی‌کردم ممکن باشد، اما با ایلان ماسک موافقم.» همچنین کاخ سفید اتهامات ماسک علیه ترامپ درباره پرونده‌های اپستین را “تأسف‌بار” توصیف کرد.
- تأثیر اختلاف بر تسلا: کاهش ۱۰ درصدی سهام تسلا نشان‌دهنده تأثیر اقتصادی مستقیم این اختلاف است، زیرا ارزش بازار شرکت برای اولین بار به زیر یک تریلیون دلار رسید.
