10 درگیری برای تماشا در سال 2025 «قسمت آخر»

احمد مولائی، مدیرعامل هلدینگ بینالمللی سما و کارشناس تجارت بینالملل
میانمار
در اواخر ۲۰۲۳، ارتش میانمار شروع به از دست دادن زمین کرد، به ویژه در برابر گروههای مسلح قومی که دههها با آن میجنگیدند. این گروهها در برخی موارد با گروههای مقاومت جدید همپیمان شدهاند. در شمال، ائتلافی از شورشیان به نام «اتحاد سهگانه برادری»، بخش عمدهای از ایالت شمالی شان را تصرف کرد، از جمله فرماندهی منطقهای ارتش در لاشیو.
در ماه اوت، چین تغییر رویکرد داد و حمایت خود را از رژیم نظامی اعلام کرد. وزیر امور خارجه چین، وانگ یی، برای اولین بار از زمان کودتا با مین آنگ هلینگ در میانمار دیدار کرد. چین به رژیم نظامی جنگندههای نظامی ارسال کرد و از گروههای «اتحاد برادری» خواست تا از مناطق کلیدی، به ویژه لاشیو، عقبنشینی کنند. رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، کودتای ۲۰۲۱ را موجب آسیب به سرمایهگذاریهای چین در میانمار میداند و مین آنگ هلینگ را ضد چین قلمداد میکند. با این حال، شی ترجیح داده است که از سقوط رژیم جلوگیری کند تا نکند یک دولت گرایش غربی به قدرت برسد. چین گروه اپوزیسیون، دولت وحدت ملی (NUG) و بیشتر نیروهای مقاومت را دستنشاندههای غرب میداند.
با این حال، نظامیان همچنان در موضع ضعف قرار دارند. ارتش میانمار به شدت در حال از دست دادن مناطق است، به ویژه در برابر گروههای مسلح قومی که در حال تصرف بیشتر مناطق هستند.
شبهجزیره کره
سال ۲۰۲۴ با سخنرانی غافلگیرکنندهای از سوی کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، آغاز شد که در آن سیاست دیرینه کره شمالی مبنی بر اتحاد مسالمتآمیز با کره جنوبی را کنار گذاشت و سئول را به عنوان دشمن اصلی پیونگیانگ معرفی کرد. سال ۲۰۲۴ با تایید یک پیمان دفاعی متقابل با مسکو و اعزام هزاران نیروی کره شمالی برای جنگ در کنار روسیه علیه اوکراین به پایان رسید. این سال همچنین با یک تلاش خودکشی نافرجام از سوی رئیسجمهور کره جنوبی، یئون سوکیول، همراه بود که در نهایت منجر به رایگیری پارلمان و برکناری او شد.
بازگشت ترامپ به کاخ سفید لایه دیگری از عدم قطعیت را به همراه میآورد. علیرغم تنفر او از متحدان، احتمالاً ترامپ ایالات متحده را از پیمان دفاعی خود با کره جنوبی بیرون نخواهد برد یا نیروهای آمریکایی را از این کشور خارج نخواهد کرد. اما ممکن است از سئول بخواهد که هزینه بیشتری برای حفاظت بپردازد. این موضوع میتواند درخواستها، به ویژه در میان مردم عادی کره جنوبی، برای دستیابی به زرادخانه هستهای مستقل را افزایش دهد. هرگونه ابهام در مورد تعهدات واشنگتن به سئول نیز میتواند کیم را جرات بدهد. با وجود هشدارها از سوی تحلیلگران کرهای، بعید است که کیم جنگی تمامعیار به راه بیندازد، زیرا این امر خطر تبدیل به جنگ هستهای، فاجعه برای آسیا و اقتصاد جهانی و احتمالاً مرگ خود او را به همراه خواهد داشت.
چین-ایالات متحده
سیاست ترامپ در قبال آسیا به همان اندازه که در سایر زمینهها غیرقابل پیشبینی است. برخی از اعضای کابینه او معتقدند که ایالات متحده درگیر یک مبارزه جهانی با چین است که باید در آن پیروز شود. در حالی که دیگران در حلقه ترامپ فکر میکنند که واشنگتن باید خود را محدود به بازدارندگی چین در آسیا کند. ایلان ماسک، مدیر اجرایی شرکتهای تکنولوژی که در چین فعالیت دارد، خواهان روابط دوستانهتر است. خود ترامپ سیگنالهای متناقضی فرستاده است: در تجارت تقابلجو است، در دفاع از تایوان سرد و بیتفاوت است، در قبال تعهدات ایالات متحده به متحدان آسیایی نگران است، و اغلب از اقتدار شی جینپینگ تحسین میکند.
بحرانیتر از تایوان، دریای چین جنوبی است که در آن ادعاهای دریایی چین با ادعاهای دیگر کشورها تداخل دارد (همانطور که حکم یک دادگاه ویژه در سال ۲۰۱۶ در خصوص فیلیپین تایید کرد، اگرچه پکن حکم را رد کرد). در اطراف صخرهها و مرجانیهای مورد اختلاف در نزدیکی فیلیپین، که یک متحد پیمانی ایالات متحده است، تنشها به درگیریهای دریایی تبدیل شده است.
بخشهای وسیعی از توکیو و سئول معتقدند که کشورهایشان باید خود زرادخانه هستهای داشته باشند. گمانهزنیها در مورد یک توافق بزرگ میان ترامپ و شی جینپینگ حتی اگر چنین توافقی بعید به نظر برسد، نگرانیها را کاهش نمیدهد. در حالی که رقابت فزاینده میان دو قدرت بزرگ جهان ادامه دارد، نگاه بدبینانه ترامپ نسبت به پیمانهای دفاعی، آسیا را همانطور که اروپا را به لرزه میاندازد، به شدت نگران کرده است.
تنشهای جدید بین ایالات متحده و مکزیک
مکزیک درگیر خشونتی گسترده است که یادآور خونینترین جنگهای جهان است. در همین حال، دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب ایالات متحده، در جریان کارزار انتخاباتی خود وعده داد که تعرفههای سنگینی بر مکزیک وضع کند، میلیونها مهاجر را اخراج کند و حتی کارتلهای مواد مخدر را بمباران کند.
از سال ۲۰۰۶، زمانی که رئیسجمهور وقت مکزیک، فیلیپه کالدرون، جنگ علیه کارتلهای مواد مخدر را اعلام کرد، حدود ۵۰۰,۰۰۰ مکزیکی کشته و ۱۰۰,۰۰۰ نفر دیگر ناپدید شدهاند. دولتهای متوالی، سران کارتلها را کشته و سازمانهای بزرگ تبهکاری را نابود کردهاند. اما این اقدامات، به جای حل بحران، باعث درگیریهای خونین بین گروههای کوچکتر و مسلحتر شده است و بیشتر این گروهها، به سلاحهایی که از ایالات متحده قاچاق میشود، مجهز هستند.
این گروهها، علاوه بر تولید و ترانزیت مواد مخدر برای تأمین تقاضای آمریکا، از راههایی همچون اخاذی، جرایم سازمانیافته و حتی کسبوکارهای قانونی درآمدزایی میکنند. نرخ قتل در مکزیک هنوز یکی از بالاترینها در جهان است. کاهش جزئی قتلها در دو سال گذشته، بیشتر نتیجه توافقهای غیررسمی میان مقامات محلی و گروههای تبهکاری بوده است تا یک استراتژی واقعی.
ترامپ، علاوه بر تهدید نظامی، وعده داده است که میلیونها مهاجر را به مکزیک بازگرداند و در نوامبر تهدید کرد که در صورت ادامه ورود مهاجران و قاچاق فنتانیل، تعرفههای سنگینی بر کالاهای مکزیکی اعمال خواهد کرد.