انعطاف پذیری و چابکی راهبردی
دکتر سید حمیدرضا قریشی، عضو هیئت علمی دانشگاه
کسب و کارهایی که می‌توانند خود را با تغییرات تطبیق دهند، بایستی از این مؤلفه‌ها استفاده مناسب را ببرند.
-قوانین دولتی، به ویژه الزامات سلامت و ایمنی و تغییر اقلیم-محیط. به طور مثال فقط بخاری‌های بی‌ضرر برای محیط زیست، در آینده به فروش خواهند رسید. این به معنای نقش آفرینی بهترین تأمین کنندگان جدید است.
-در دنیای تجارت الکترونیک با مشتری‌هایی که سفارش بر خط می‌دهند، بعضی مشتری‌ها تمایل دارند تا تعامل چهره به چهره داشته باشند، در نتیجه به گذرهای کارآمدتر، آرایش‌هایی با مهارت و رویکردهای متفاوت، دانش مشترک با مشتری و سامانه‌های تلفیقی نیاز دارد.
شهرت هر شرکت به برقراری ارتباط خوب با مشتریانش وابسته است. با حفظ اصول سنتی مشتری، تغییر نسل‌ها و کارمندان برای گسترش ورای این اصول سنتی الزامی خواهد بود. برند باید به سرعت برای پذیرش مشتری‌های جدید و جوان‌تر توسعه یابد. (با حفظ سنت‌های بهتر قدیمی در کنار روش‌های نوین)
-فناوری همراه، شخصی‌سازی و ارتباط فردی به این معنا هستند که «یک اندازه برای همه مناسب نیست» به سرعت پاسخ و انعطاف پذیری پیشنهاد نیاز خواهد بود.
-افزایش تقاضای مشتریان برای وضوح قیمت گذاری به این معناست که حاشیه‌ها زده خواهند شد.
-با تحکیم رقیب در این کسب و کار بالغ باید چالش اهرم قدرت در سایر حوزه‌ها و ارتقای دیگر نقش آفرینان باشد.
در این مورد، شرکت دریافت که به فهم بهتر اصول غیر سنتی، اما در حال رشد مشتری بالقوه نیاز است و تصمیم گرفت، در مورد تحقیقات بازار آتی سرمایه‌گذاری نماید. با فهمیدن نیاز بخش‌های مربوط به مشتری، تصمیم گرفت تا از طریق چند گذار و مسیر برای تأمین نیازهای متغیر مشتریان همراه در آینده، ساخت چند گذار و مسیر متفاوت را برای آزمون مشتری به منظور ایفای نقشش آغاز کند. با تأمین محصولات و خدمات بی‌ضرر برای محیط زیست و برند بهتر، به عنوان نخستین تأمین کننده این قبیل محصولات به این معناست که شرکت، آرایش خود را با تأمین کنندگان پایا بازبینی و منابع جدید را پیدا می‌کند. که با نیازهای کیفی، سرعت و قیمت منطبق هستند. وضوح قیمت‌گذاری به معنای بهتر کردن انواع مختلف گزاره‌های مشتری است که گزینش و ارزش گسترده‌تر را پیشنهاد می‌کند و یک بطه برد-برد با مشتری پدید می‌آید، در نتیجه اعتماد، ایجاد و حفظ می‌شود.
این کار به ارتقای کارمندان نیاز دارد، در نتیجه مهارت‌های خدمت کارمندان شعبه در سطح‌بندی قرار می‌گیرند. هنوز متمردان اگر در «تله نخستین حرکت کننده» بیفتند، (باوری که می‌گوید اول بودن در بازار، مزیت رقابتی پایدار ایجاد می‌کند) ممکن است درست همان قدر در مقابل تغییر آسیب پذیر باشند که نقش‌آفرینان آسیب‌پذیر هستند.
این باور یکی از هفت «بدفهمی» تفکر اجرایی است که گانتر مک گراث معرفی کرده است1.
همچنین مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۵ مک کینزی بر روی ۵ شرکت اول از نظر درآمد در یک صنعت مشخص انجام داد، نشان می‌دهد که احتمال نابودی پیشروندگان بازار طی ۵ سال، ۳۰ درصد است یعنی ۳ برابر بیشتر از چند دهه قبل.
بعضی نظریه پردازان بیان می‌کنند از آنجایی که نیاز به تطابق، بخشی از فرایند فرگشتی است و اگر مزیت رقابتی یک شرکت، به شکل نامحتمل باید طی زمان پایدار بماند، آنچه بیشتر حائز اهمیت است توانایی آن برای حفظ مزیت فرگشتی (یعنی تطابق) طی گذر زمان خواهد بود.
در مجموع، شرایط محیطی در حال تغییر ممکن است موجودات سالم قبلی را نابود سازد، اما حداقل در مورد سازمان‌های انسانی، این احتمال وجود دارد که کسب آگاهی بیشتر، گزینه‌های پیش روی رهبران را برای چگونگی رویارویی با شرایط پیش روی سازمان افزایش دهد. همه این موارد، رهبران و هیئت‌های مدیره را تحت فشار قرار می‌دهند تا روش‌های جدیدی برای پیشبرد کسب و کار در شرایطی بیابند که پاسخ ساده وجود ندارد و دستورالعمل‌های موفقیت قبلی مفید نیستند، بنابراین یک مرحله آغاز مفید، برای هر کسب و کار باید کسب آگاهی از رویکردهایی باشد که بیشتر بر کسب و کارهای کنونی و پیشنهادی تأثیر دارند و نیز فعالیت بر اساس خطرات ویژه و فرصت‌های سناریوهای مختلف که ممکن است، به کسب و کار عرضه شوند.
انعطاف پذیری
همانطور که پیش‌تر در این باره بحث کردیم، چابکی راهبردی، برای هر سازمانی لازم و ضروری است چون باعث بقای آن در محیط کسب و کار کنونی می‌شود و این امر برای فهم اینکه تغییر، پیوسته و بی‌رحم است الزامی است. با وجود این، چابکی به تنهایی موفقیت پایدار را تضمین نمی‌کند2. آینده که با ابهام، عدم قطعیت، پیچیدگی، سهامداران متعدد و تغییر سریع همراه است، سازمان‌ها نیز به انعطاف پذیری برای پاسخ به تغییر از هم گسیخته نیاز دارند3. انعطاف پذیری سازمانی، توانایی به کارگیری اشکال مختلف چابکی راهبردی به هنگام رویارویی با حوادث دور از انتظار و پاسخ به شرایط متغیر است.4
این ویژگی شامل فعالیت‌های نوآورانه، مختص موقعیت، قدرتمند و تغییر شکل یابنده برای به حداقل رسانی رویدادهای قدرتمند می‌شود که نمی‌توان جلوی آنها را گرفت. رویدادهایی که بقای دراز مدت سازمان را به خطر می‌اندازند.
بنابراین ظرفیت انعطاف پذیری و چابکی راهبردی، ظرفیت‌های مکمل هستند که به سازمان امکان می‌دهند تا با محیط‌های پرنوسان خود مقابله کنند.
ظرفیت‌های کلیدی انعطاف پذیری، «پیش بینی» و «توانایی بازگشت به مدیران» هستند
1 Ghunther MC Grath, R(2013) Transient advantay Harvard Business Review, June
2 Hamel, Gandvali kangas,(2003) [accessed 19 January 2015] Hugest for resilience, Harvard Business Review
3 MC Cann. JE (2004) effectiveness: changing concepts for changing environments human Resources planning
4 Lengnick-Hall CA and back TE (2009) Resilience capacity and strategic agility prerequisites for trying in a dynamic environment.
