دفاع مقدس، الگوی عملی روحیه جهادی و مشارکت داوطلبانه اجزای نظام سلامت در مسیر پیشرفت
دکتر حمیدرضا اشراقی، پژوهشگر و فعال اجتماعی
“من‌المومنین رجال صدوقوا ما عاهدوا‌الله علیه فمنهم من قضی نحبه و منهم من ینتظر و مابدلوا تبدیلا-23 احزاب”
هفته‌ی دفاع مقدّس فرصت مغتنمی برای یادآوری حماسه جانانه و ایثار قهرمانانه‌ی ملّت بزرگ ایران اسلامی است که با هدایت‌های بنیان‌گذار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) و به برکت خون مطهر شهیدان والامقام و ایثار و فداکاری مجاهدانی جان برکف در دوره هشت ساله جنگ تحمیلی، برگ زرّینی از تاریخ پرافتخار این مرز و بوم را رقم زدند.
دفاع مقدس نماد شجاعت، شهامت و استقامت یک ملت در برابر یک تجاوز همه‌جانبه و الگویی منسجم از پیروزی اراده و حضور روحیه جهادی و مشارکت واوطلبانه آحاد مردم ایران اسلامی در دفاع از آرمان‌هایی است که با تبعیت از ولایت و با تمسک به قرآن و اهل بیت (ع)، با فداکاری، جانبازی و ایثار و شهادت، آرامش و امنیت را برای این سرزمین مقدس به ارمغان آوردند.
این ایثار و شهادت وامدار آموزه‌های مکتب ائمه معصومین ع است و صلابت و اقتدار امروز جمهوری اسلامی به برکت همین مکتب و همین فرهنگ است و بر همین اساس ایران اسلامی توانسته معادلات تاریخ را متحول ساخته و در همه عرصه‌ها و در برابر همه قدرت‌های جهانی افتخارآفرینی کند. فرزندان این انقلاب نیز به برکت همین فرهنگ شهادت بر خیل عظیم مشکلات و مسائل فائق آمده‌اند و این روحیه ایثار، فداکاری شهادت و جهاد توان ملت ما را برای مقاومت در برابر قدرت‌های جهانی دوچندان کرده و هرکس در این مکتب پرورش یافته و زنگارهای وجود خود را پاک کرده، می‌تواند همچون همه شهدا افتخارآفرین شود. حضور 50 پزشک و بیش از 2500 امدادگر شهید نظام سلامت در دوران دفاع مقدس، گواهی برای عملی شدن روحیه جهادی و حضور داوطلبانه کادر بهداشت و درمان در دفاع مقدس و از خودگذشتگی برای رفع آلام و درد و رنج مردم و بویژه رزمندگان ایران اسلامی در 8 سال جنگ تحمیلی است.
پوشیده نیست انقلاب اسلامی ایران، تجلی بروز و ظهور اراده ای بود که مبتنی بر آموزه‌های دین مبین اسلام با ایمان راستین به برپایی حکومتی مقتدر و قوی از هیچ تلاشی برای پیشرفت و آبادانی این آب و خاک فروگذار نکرد. این تلاش‌ها که به ویژه در سالهای نخستین انقلاب به منظور خنثی سازی انواع دسیسه‌های دشمنان قسم خورده این ملت، بیشتر در حوزه‌های نظامی و امنیتی متمرکز شده بود، به تدریج در همه عرصه‌ها گسترش یافت تا جایی که در چله انقلاب، ایران عزیزمان را بر بلندای قله‌های افتخار نشاند.
در این بین، حیطه سلامت و آنچه که در باور عامه مردم با عنوان بهداشت و درمان شناخته می‌شود نیز محصول همین تفکر انقلابی است که امروز سرزمین مادری ما را به یکی از قطب‌های پزشکی نه تنها در منطقه بلکه در دنیا تبدیل کرده است. دستاوردهای پزشکان و پرستاران در دوران دفاع مقدس در بخش های گوناگون دارو و تجهیزات و جراحی، بهداشت تن و روان، امداد و انتقال، بهداری و … تجربه گرانسنگی شد که زیربنای توفیقات گسترده تری در ایام آتی شد بطوریکه ایران را از کشوری بعنوان وارد کننده تجهیزات درمانی و پزشک از کشورهای دیگر به کشوری پیشران و قطب اثرگذار در عرصه های مختلف سلامت تبدیل کرده است.
مقام معظم رهبری می فرمایند: لازمه ادامه پرشتاب حرکت علمی کشور کار و مدیریت جهادی و تقویت روحیه ما می‌توانیم است. در هر بخشی از بخش‌های گوناگون صنعتی و فنی و علمی و تحقیقاتی که ما با روحیه‌ی جهادی وارد شدیم، پیش رفته‌ایم. روحیه‌ی جهادی یعنی اعتقاد به این‌که «ما می‌توانیم»؛ و کارِ بی‌وقفه و خستگی‌ناپذیر و استفاده از همه‌ی ظرفیت وجودی و ذهنی و اعتماد به جوان‌ها. آن‌جایی که حرکت و روح جهادی وجود دارد، انسان در ایمان و آرمان و خدمت به دیگران حل می‌شود و خود را فراموش می‌کند. این روحیه را باید در جامعه تقویت کرد.14/10/1384
روحیه جهادی مدیران، فعالان، دانشجویان، اساتید و شرکای اجتماعی نظام سلامت در رخداد جنگ تحمیلی، پیشرفت های چشمگیری را در سالهای اخیر در زمینه ها و عرصه های مختلف بهداشت و درمان و علوم پزشکی رقم زده است. بر اساس آمارهای مورد تایید سازمان های داخلی و بین المللی، افزایش چشمگیر تعداد بیمارستانها و مراکز آموزشی و درمانی، توسعه بهداشتی، ارائه الگوی عمل موفق در اصول مراقبت های اولیه و نظام شبکه، افزایش امید به زندگی، کاهش مرگ و میر کودکان، کاهش مرگ و میر مادران، کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری های واگیر دار، رشد تعداد پزشکان و پرستاران و متخصصان حوزه سلامت، رشد دانشگاههای علوم پزشکی، ارتقای تجهیزات پزشکی و درمانی تولید داخل، رشد مراکز اقتصادی دانش بنیان و بنگاههای اقتصادی فعال در حوزه بین المللی سلامت، اقبال جامعه جهانی به فعالیت های بین المللی متخصصین بهداشت و درمان کشور و … بخشی از دستاوردهای نظام سلامت ایران اسلامی محسوب می شود و این اقدامات ناشی از روحیه جهادی تمام ارکان نظام سلامت است که در دوران دفاع مقدس ساخته شده و ضریبی از آن را در سال های اخیر و بویژه دوران کرونا برای نسل جوانتر شاهد بوده ایم.
تجلی تفکر و مشارکت داوطلبانه آحاد جریان نظام سلامت در سال های اخیر و در دوران کرونا بوده است. در دوران کرونا جوانان دهه 70-80 نظام سلامت همان کاری را کردند که اساتید ایشان و پیشکسوتان نظام سلامت در دوران دانشجویی و در دفاع مقدس انجام دادند. این روحیه بصورت بالقوه در کشور وجود دارد و برای بالفعل کردن آن در هر دوره ای نیاز به برنامه ریزی و کار گروهی بسیجی وار داریم.
جامعه ما نشان داده است می‌تواند با روحیه جهادی رشد کند و آنچه امروز به آن نیازمندیم، تقویت روحیه و تفکر جهادی همراه با ترویج مشارکت داوطلبانه و گسترش فعالیت های مردمی است.
اگر امروز به دنبال تداوم و استمرار پیشرفت بیش از پیش نظام سلامت در ایران سربلند و باعزت هستیم و بناست دستاوردهای نظام سلامت که جزء 4-5 دستاورد قابل افتخار کشور در سال های اخیر بوده و تولیدات علمی حوزه پزشکی که سالهاست رتبه اول منطقه و رتیه 15-16 دنیا را دارد و همچنین میزان قابل توجهی از عمل های جراحی به روز دنیا و روشهای پیچیده درمانی همراه با تولید دارو و تجهیزات مورد نیاز تولید داخل را ارتقا دهیم، نیازمند تقویت و استمرار روحیه جهادی و کار داوطلبانه در میان مدیران، کارکنان، دانشجویان و اساتید و شرکای اجتماعی اجزای نظام سلامت هستیم و با وفاق و همدلی نیروهای کارآمد، جریان ساز و متعهد در اجزای گوناگون نظام سلامت، این مسیر را همراه با تلاش در جهت کاهش بی عدالتی ادامه می دهیم.
