مقررات بین المللی دریایی و صنایع نوظهور مبتنی بر اقیانوس «قسمت دوم»

احمد مولائی، مدیرعامل هلدینگ بین المللی سما و کارشناس تجارت بین الملل

اشاره: در قسمت اول به این اشاره نمودیم که توافق گسترده‌ای در میان جامعه تجـاری و سیاست‌گذاران وجـود دارد که صنایع اقیانوسی، از یک چـارچوب نظارتـی منسجـم و باثبـات بهـره می‌بـرد تا متخصصین بتـوانند در ایـن زمینـه از پیش، برنامـه‌ریـزی بلندمدت داشتـه باشند و سرمایه‌گذاری‌های مورد نیاز برای توسعه فعالیت‌های خود را انجام دهند که در سال‌های متمادی این چارچوب و قوانین برای صنایع اقیانوسی پدید آمد.

پایگاه خبری صدای سما

به عنوان مثال، در سال‌های اخیر اتحادیه اروپا دو سند، با عنوان توصیه اتحادیه اروپا در سال 2002 در مورد مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی و دستورالعمل چـارچوب استـراتژی دریایی 2008 را اتخاذ کرده است که رویکردی جامع و یکپارچه برای مدیریت تمام سواحل و آب‌های دریایی اروپا ارائه می‌دهد. از مطالب قسمت قبل برمی‌آید که محرک‌های قدرتمندی در حال کار هستند که می‌تواند منجر به تغییر قابل توجهی به سمت سوخت‌های جدید سازگار با محیط‌زیست شود. توافقنامه جدید¹ MARPOL ضمیمه VI می تواند برای شرکت کنندگان در صنعت کشتیرانی بسیار پرهزینه باشد (Notteboom، 2011). هزینه های بالاتر سوخت به نوبه خود، توجه به بهره وری انرژی را در کانون توجه قرار می دهد.

همانطور که کولینان و برگکویست (2014) پیشنهاد می کنند: “تحمیل محدودیت های سختگیرانه تر در آینده برای انتشار گوگرد و اکسیدهای نیتروژن، همراه با کاربرد بیشتر جغرافیایی، استفاده از انرژی و سایر اقدامات بهره وری را در دستور کار شرکت های حمل و نقل قرار خواهد داد.

در استفاده گسترده تر از اقداماتی مانند تمایز سرعت که به نوبه خود ممکن است شرکت های کشتیرانی را قادر به جذب بهتر تغییرات قیمت ناشی از مقررات ²ECA کند. در مناطق پرجمعیت مانند دریای مدیترانه و آسیا، بر اهمیت تعیین مناطق بیشتر به عنوان ECA تاکید می کنند. Lloyd’s Register (2014) در گزارش خود در مورد سوخت‌های دریایی آینده، سناریوی «عوام جهانی» را مدل‌سازی می‌کند که در آن سیاستهای تولید کربن همراه با قیمت متوسط ​​هیدروژن، منجر به گسترش قابل توجهی در استفاده از هیدروژن و گاز طبیعی مایع (LNG) در حدود سال 2025 می شود.در سال های اخیر پیشرفت قابل توجهی در قطب شمال، در زمینه کدهای مخصوص قطبی صورت گرفته است.

در حال حاضر توافقنامه ای برای کشتی های فعال در آب های قطبی وجود دارد که برای کشتی های مسافری و باری 500 GT و بالاتر اعمال می شود و طیف کاملی از موارد حفاظتی از جمله موارد پیشگیری از آلودگی و حفاظت از محیط زیست را پوشش می دهد (UNCTAD، 2014). .همچنین کد قطبی که توسط کمیته حفاظت از محیط زیست دریایی IMO (MEPC) به تصویب رسید، شامل مقررات اجباری در زمینه هایی است که موضوعات زیر را پوشش می دهد:

* جلوگیری از آلودگی نفتی، از جمله محدودیت‌های تخلیه که هرگونه تخلیه نفت یا مخلوط‌های روغنی از هر کشتی را به دریا ممنوع می‌کند و همچنین الزامات ساختاری از جمله مکان حفاظتی مخازن نفت، کوره و محموله‌ها.

*کنترل آلودگی توسط مواد مایع مضر به صورت فله، ممنوعیت تخلیه مواد مایع مضر به دریا، یا مخلوط های حاوی چنین موادی

*جلوگیری از آلودگی توسط فاضلاب کشتی ها، ممنوعیت تخلیه فاضلاب به جز فاضلاب ضد عفونی شده در شرایط خاص.

*جلوگیری از آلودگی زباله از کشتی‌ها، افزودن محدودیت‌های اضافی به تخلیه‌های مجاز (بر اساس ضمیمه V MARPOL: تخلیه همه زباله‌ها به دریا ممنوع است، مگر اینکه پیش‌بینی شده باشد).

*ضایعات مواد غذایی نباید روی یخ تخلیه شوند و تخلیه ضایعات مواد غذایی خرد شده و زمینی در دریا فقط در شرایط خاص مجاز است، از جمله در فاصله حداقل 12 مایل دریایی از نزدیکترین قفسه یا تکه یخ. فقط بقایای محموله خاصی که به عنوان غیر مضر برای محیط زیست دریایی طبقه بندی می شوند، قابل تخلیه هستند.” اما پیشرفت اکتشاف و تولید نفت و گاز فراساحلی به ویژه در آب‌های عمیق‌تر ، نگرانی‌هایی را در مورد خطرات آتی نشت نفت از تاسیسات دریایی ایجاد می‌کند. به نظر می‌رسد هیچ نهاد بین‌المللی خاصی تمایلی به حمایت از تلاش‌ها برای تضمین کنوانسیون‌های جهانی در مورد ایمنی یا مسئولیت و غرامت ندارد.

علاوه بر این، بسیاری از دولت‌ها در حال حاضر می‌توانند به سازمان‌های منطقه‌ای برای نفوذ به مقررات مؤثرتر فعالیت‌های حفاری دریایی در مناطق جغرافیایی مربوطه تکیه کنند. آلودگی اقیانوس همچنین ممکن است از فعالیت‌های بستر دریا مانند لایروبی برای سنگ‌دانه‌ها و استخراج فلزات و مواد معدنی از بستر دریا ناشی شود که به طور بالقوه منجر به اختلال در رسوب و تخلیه زباله‌های معدنی و آب‌های زائد به ستون آب یا به بستر دریا می‌شود.

همانطور که هانینگتون در مشارکت خود در کارگاه OECD‌³ در نوامبر 2014 در مورد استخراج از بستر دریا اشاره می کند، مقررات زیست محیطی بین المللی برای استخراج از معادن در اعماق دریا در این منطقه هنوز در مراحل اولیه است:دیدگاه عمومی این است که معدنکاری در مقیاس صنعتی، طیف وسیعی از آسیب‌ها را وارد می‌کند که به طور غیرقابل برگشتی اعماق اقیانوس‌ها را تغییر می‌دهد، اما هنوز تصویر روشنی از این تأثیرات وجود ندارد. رد پای هر عملیات معدنکاریِ فردی، ممکن است کوچک باشد، اما هیچ کس نمی داند چقدر بر اکوسیستم های دریایی بگذارد، و ماهیت تأثیرات بر اساس نوع استخراج و فناوری مورد استفاده متفاوت خواهد بود. از نقطه نظر تجاری، این جزئیات باید شناخته شود تا ارزیابی شود که آیا هزینه عملیاتی حفاظت از محیط زیست از ارزش پروژه فراتر خواهد رفت.

توصیه‌های ناشی از ارزیابی ریسک زیست‌محیطی باید با حسابداری کامل هزینه‌ها و محدودیت‌های قانونی عملیات پیشنهادی ادغام شوند، اما تاکنون این کار انجام نشده است.در مناطق ندول⁴ منطقه کلاریون کلیپرتون⁵ (CCZ)، یک فرآیند متخصص محور قبلاً برای ترسیم شبکه‌ای از مکان‌ها برای حفاظت استفاده شده است که دارای ویژگی‌های عمومی مشابه مناطق بهره‌برداری برنامه‌ریزی‌شده (“مناطق با منافع زیست محیطی خاص”) هستند. هنوز دانش بسیار محدودی در مورد زیستگاه های دریایی وجود دارد که احتمالاً تحت تأثیر قرار می گیرند، از جمله اطلاعات اساسی در مورد ترکیب و دامنه توزیع گونه ها، تنوع طبیعی و پویایی و… که بر تنوع جامعه تأثیر می گذارند.

دانستن اینکه چه رژیم نظارتی باید برای رسیدگی به اثرات زیست‌محیطی در مناطقی که هرگز نقشه‌برداری نشده‌اند یا حتی بازدید نشده‌اند، برای محافظت از آنها در برابر آسیب‌هایی که هنوز تا حد زیادی ناشناخته است و ممکن است برای دهه‌های آینده اتفاق نیفتد، دشوار است (Hannington, forthcoming) .با توجه به ناشناخته‌ها و عدم قطعیت‌های فراوان مرتبط با اثرات بالقوه زیست‌محیطی معدن‌کاری در اعماق دریا، فشار برای افزایش تلاش‌ها برای جمع‌آوری داده‌های علمی بسیار بیشتر و تقویت مقررات قبل از شروع فعالیت‌های معدنی در مقیاس وسیع‌تر در حال افزایش است.

1کنوانسیون بین المللی جلوگیری از آلودگی ناشی از کشتی­‌ها

2مناطق کنترل انتشار

3سازمان توسعه و همکاری اقتصادی 

4 گرهک‌ها یا سنگ‌های کوچک چندفلزی گفته می‌شود. این گرهک‌ها حاوی فلزات ارزشمندی از جمله کبالت، مس و نیکل، عناصر خاکی کمیاب و مقادیر کم‌تری از لیتیوم هستند.

5یک منطقه صاف وسیع بسیار عمیق و کمی بزرگ‌تر از اتحادیه اروپاست که بین مکزیک و هاوایی واقع شده است که تریلیون ها گرهک در آن وجود دارد.