چالشهایی که رمزارزها در صنـعـت بـانـکـداری ایــجــاد مـیکـنـنـد
سید سجاد ساجدی کارشناس امور بانکی:
از اولیـن روزی که بیتکوین در سـال 2008 توسط سـاتوشی نـاکاموتو به دنیا معرفی شد تـا امروز ارزهای دیجیتـال توانستهاند خود را بـه خوبی به عنوان یک بازار مالی جهانی جا بیندازند. بالا رفتن حجـم معاملات و قیمت بیـتکوین نشان داد که این بازار پتانسیلهای بزرگی دارد که میتواند به رقم خوردن آیندهای بهتر برای ما منجر شود. با این که بیتکوین تنها به عنـوان یک روش جایگزین برای پـرداختهای با واسطه معرفی شده بود، ولی بر سر کار آمدن اتریوم باعث شد که ارزهای دیجیتال کاربردهای جدیدی به جز روش پرداخت پیدا کنند.
امروزه از ارزهای دیجیتال برای مقاصد مختلفی استفاده میشود که میتوان از میـان آنها به بازیهـای کریپتویی، صرافـیهای غیرمتمرکز، وامهای کریپتویی، توکنهای غیرمثلی و… اشاره کرد. بـا ایـن حـال کریپتـوکارنسـی هنـوز هـم با چالشهایی روبهروست که بـاعث شده تـوسط قشر زیادی از جامعه پذیرفته نشود. معمولاً زمان زیادی طول میکشد تا مردم یک فناوری جدید را بپذیرند. ایـن موضـوع دربـاره ایـنترنـت کـه امـروزه زنـدگی کـردن بـدون آن دشـوار اسـت هـم صـدق میکند.
سـالها طول کشیـد تـا مردم اینترنت را به عنوان بخشی کارآمد از زندگی خود بپذیرند. کریپتوکارنسی هم از این موضـوع مستثنی نیست و از آن جـایی که مردم برای استفاده و سرمایهگذاری در آن باید هزینه بپردازند بسیار با احتیاط به آن نگاه میکنند. از حق نگذریم سیستم بلاکچین آنقدرهـا هم مفهوم سادهای ندارد که انتظار داشته باشیم همه به راحتی آن را درک کنند. شـایـد حتـی اگر از خیلـی از سرمایـهگذاران بیتکوین هم بپرسید هنوز به چگونگی کارکرد آن پی نبرده باشند. وقتی مردم نتوانند چیـزی را درک کنند حتماً نسبت به آن شک و تردید خواهند داشت و آن را به راحتی نمیپذیرند.
فقدان چارچوبهای نظارتی
در ایـن سـالهـا نسبـت بـه سـالهـای قبـل چارچوبهای نظارتـی بیشتری بـرای ارزهای دیجیتال تعیین شده است. بـا این حال از آنجـایی کـه ذات ایـن فناوری غیرمتمرکز است هنوز کنترل آن به طور کامل امکان پذیر نیست. بـرخی از توسعـه دهنـدگان این را یک مـزیت بـرای ارزهـای دیجیتـال و راهـی برای مقابلـه بـا سـانسـور حکـومتهـا مـیدانند، بـا ایـن وجـود وقتـی قانـون و چارچـوبهای نظارتـی برای ارزهای دیجیتال وجود نداشته باشد احتمال سـوء استفـاده گـروههـای بـزهکار افـزایـش مییابد و حتی ممکن است از آن برای پولشویی استفاده شود. وجـود پلتفـرمهـای غیـرمتمـرکز کـه از آنهـا بــرای پــرداخـت وام و مـبـادلات ارزهــای دیجیتـال استفـاده میشـود، یکی از مـواردی اسـت کـه چـالـش فـقـدان چـارچـوبهـای نـظارتی را بـرای کـریپتـوکارنسـی سخـتتـر خواهد کرد.
عدم پذیرش کریپتو توسط تاجران علیرغم این که برخی از ارزهای دیجیتـال هزینـه تـراکنش بسیار اندکی دارند، ولی هنوز توسط تاجران مطرح پذیرفته نشدهاند. یکی از معیارهای مهمی که باعث بالا رفتن قیمت ارزهای دیجیتال میشود همین پذیرفته شدن توسط تاجران و فروشگاههای مطرح جهان است. برای فهم بهتر این مسئله به این فکر کنید که یک شرکت خودروسازی بزرگ اعلام کند از این به بعد افراد میتوانند با بیتکوین هم ماشین خریداری کنند، به نظرتان این اتفاق چه تأثیری بر قیمت بیتکوین خواهد گذاشت؟
قطعـاً آن را با رشـد چنـد بـرابری روبـهرو خواهد کرد. در سالهای گذشته ایلان ماسک به عنوان صاحب چند شرکت بزرگ در دنیا از بیتکوین تمجید کرد و صحبتهای او باعث بالا رفتن قیمت بیتکوین و دیگر ارزهای دیجیتال شد، ولی نهایتاً او به بهانه آسیب بیتکوین به محیط زیست حمایت خود را کم کرد و همین موضوع تبدیل به یکی از دلایل افت قیمت بیتکوین شد. چالش های متعددی وجود دارد که رمز ارزها برای صنعت بانکداری ایجاد می کنند، که می توان آنها را به دو دسته کلی تقسیم کرد:
1. چـالشهای مـرتبط بـا ماهیـت غیـرمتمـرکز رمز ارزها:
* عدم ثبات: ارزش رمز ارزها میتواند به شـدت نـوسان داشتـه باشـد، که آنهـا را به یـک ابـزار سرمایهگذاری پرخطر تبدیل میکند. این امر میتواند برای بانک ها مشکل ساز باشد، زیرا آنها باید در برابر سپرده های مشتریان خود که به رمز ارز تبدیل شده است، پاسخگو باشند.
*عدم نظارت: بازارهای رمز ارز به شدت غیرقانونمند هستند و هیچ مرجع نظارتی مرکزی وجود ندارد. این امر میتوانـد خطر کلاهبـرداری، پولشویـی و سایـر فعالیتهای غیرقانونی را افزایش دهد.
* ملاحظات امنیتی: رمز ارزهـا بر روی فنـاوری بلاک چیـن ذخیـره میشوند که یک پایگاه داده توزیع شده است. درحالـیکه بلاک چین بسیـار امـن است، امـا در بـرابر هک شـدن آسیب پذیر نیست.
2. چالش های مرتبط با نوظهوری بودن فناوری رمز ارز:
* ملاحظات قانونی: وضعیت قانونی رمز ارزها در بسیاری از کشورها نامشخص است. این امر میتواند برای بانکها مشکل ساز باشد، زیرا آنها ممکن است مطمئن نباشند که چگونه با رمز ارزها مطابقت داشته باشند یا آنها را ارائه دهند.
* فناوری جدید: فناوری بلاک چین یک فناوری نسبتاً جدید است و هنوز در حال توسعه است. این امر میتواند بـرای بانکها مشکل ساز بـاشد، زیرا آنها ممکن است بـرای پیاده سازی و نگهداری سیستم های رمز ارز خود به تخصص فنی نیاز داشته باشند.
* رقابت: تعدادی شرکت جدید در حال ظهور هستند که خدمات رمز ارز را ارائه می دهند. این امر میتواند برای بانک ها یک چالش باشد، زیرا آنها باید برای حفظ سهم بازار خود با این شرکتها رقابت کنند.
بـا وجـود ایـن چالـشها، فـرصتهایی نیز برای بـانکها در فضای رمـز ارز وجـود دارد. به عنـوان مثال، بـانکها مـیتوانند از رمـز ارزهـا بـرای ارائـه خـدمات جدید بـه مشتریان خـود مـانند پرداختهـای بینالمللی یـا وامها استفاده کنند. آنها همچنیـن میتوانند از فناوری بلاکچین برای بهبود کارایی عملیات خود استفاده کنند. در مجمـوع، رابطه بین رمز ارزها و بـانکداری پیچیـده و در حال تکامل است. بانک ها باید به دقت چالش ها و فرصت های مرتبط با رمز ارزها را ارزیابی کنند تا بتوانند در این محیط به طور مؤثر عمل کنند.