پنج‌شنبه یا شنبه؟
تعیین تکلیف «عیب بزرگ تقویم رسمی تعطیلات کشور» بعداز حداقل ۱۰سال هشدار کارشناسان نسبت به آن، از پارسال در دستور کار سیاستگذار قرار گرفت و اکنون به نقطه‌ای رسیده است که دو فاکتور سرنوشت‌ساز برای اصلاح تقویم، باید دیده شود. «آخرهفته» یک‌روزه در ایران قرار است مثل اکثر کشورها به تعطیلی ۲روزه تبدیل شود که البته دسته‌ای از کشورهای توسعه‌یافته از حدود دو سال پیش «تست آخرهفته ۳روزه» را شروع کرده‌اند. با این حال، با وجود مطالبه مشترک مردم و فعالان اقتصادی مبنی‌بر نیاز کشور به «آخرهفته ۲روزه»، نوعی مناقشه برسر روز دوم تعطیلی، شکل گرفته است. نتایج نظرسنجی «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد، بیش از ۹۰درصد شرکت‌‌کننده‌ها –همسو با فعالان اقتصادی- خواستار تعطیلی شنبه هستند، اما از طرف دیگر، بدنه سیاستگذاری به انتخاب پنج‌شنبه تمایل دارد. در این میان، یک پژوهش رسمی از «شدت فقر تفریح و سفر ایرانی‌ها» نشان می‌دهد، دوسوم خانوارها «توان مسافرت‌رفتن» ندارند. این مطالعه، مسیر احیای مسافرت‌ها با هدف کمک به رشد اقتصادی و بهبود سلامت روانی مردم را «افزایش و توزیع منظم تعطیلات از طریق آخرهفته ۲ روزه» معرفی کرده است. به این ترتیب مجلس و دولت طی روزهای آتی باید دو ملاحظه «درج تعطیلی ۲روزه در تقویم رسمی» و «انتخاب روز دوم مطلوب جامعه» را مدنظر داشته باشند.
نظر مردم چیست؟
در همین راستا، «دنیای اقتصاد» نظرسنجی‌ای در شبکه‌های اجتماعی خود برگزار کرد و نظر مخاطبان خود را در این رابطه پرسید. بیش از 5هزار نفر در این نظرسنجی شرکت کردند و به دو پرسش «آیا موافق تعطیلی دوروزه برای آخر هفته هستند؟» و اینکه «در صورت موافقت، به چه روزهایی برای تعطیلی تمایل دارند؟» پاسخ دادند.
در پاسخ به پرسش اول، 76درصد از شرکت‌کنندگان با دوروزه شدن تعطیلات آخر هفته موافق بودند و 24درصد تمایلی به اضافه شدن یک روز دیگر به تعطیلات نداشتند. در رابطه با پرسش دوم نیز 91درصد از شرکت‌کنندگان تمایل داشتند روز شنبه تعطیل شود و 9درصد دیگر با تعطیل شدن پنج‌شنبه موافق بودند. بنابراین نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد اضافه شدن یک روز دیگر به تعطیلات آخر هفته موضوعی است که نسبت به آن موافقت نسبی وجود دارد. اما همان‌طور که رصد اخبار روزهای گذشته نشان می‌دهد، مساله اصلی این است که کدام روز برای تعطیلی انتخاب شود.
بخش خصوصی، مخالف تعطیلی پنج‌شنبه‌ها
در‌حالی‌که کمیسیون اجتماعی به تعطیلی پنج‌شنبه‌ها رای داده است، اما بسیاری از فعالان اقتصادی نسبت به این موضوع انتقاداتی وارد دانسته‌اند. دلیل این انتقادات تعطیل بودن روزهای شنبه و یکشنبه در بسیاری از کشورهاست. در این صورت اگر آخرهفته‌های ایران پنج‌شنبه و جمعه تعیین شود، عملا ارتباطات بین‌المللی ایران 4روز از هفته قطع خواهد شد. به دنبال این انتقادات و نامه‌ای که از سوی اتاق بازرگانی به رئیس مجلس ارسال شد، جلسه‌ای میان اعضای هیات‌رئیسه اتاق ایران با اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس برگزار شد تا درباره همین موضوع به جمع‌بندی برسند. البته بر اساس اظهارات حسین پیرموذن، نایب‌رئیس اتاق ایران، این جلسه بدون نتیجه‌گیری نهایی درباره انتخاب روزهای تعطیل به پایان رسید و نمایندگان قصد دارند پاسخ نامه‌نگاری‌هایی که رئیس اتاق ایران با دفتر مقام معظم رهبری و رئیس‌جمهور انجام داده، دریافت شود و ملاک تصمیم‌گیری قرار گیرد.
از سوی دیگر در همین رابطه، ولی اسماعیلی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، در گزارشی در رابطه با جلسه برگزار‌شده اعلام کرد: در نشست با هیات‌رئیسه اتاق ایران، ضمن بحث‌های مختلف درباره برنامه‌های مربوط به تحقق شعار سال درباره تعطیلات آخر هفته و لایحه‌ای که دولت در قالب اصلاح ماده (۷۸) قانون خدمات کشوری ارائه کرده بود، بحث‌های مختلفی حول تعطیلی روز شنبه یا پنج‌شنبه که از صحن علنی مجلس برای اصلاح به کمیسیون اجتماعی برگشت داده شده، صورت گرفت.به گفته اسماعیلی، نظر نهایی و کارشناسی اتاق ایران به عنوان متولی تجارت خارجی کشور این است که اگر پنج‌شنبه‌ها تعطیل شوند در مجموع ارتباط کشور با دنیا برای ۴ روز قطع می‌شود که سالانه نزدیک به ۲۲میلیارد دلار در مناسبات اقتصادی کشور تاثیر منفی می‌گذارد. بنابراین پیشنهاد شد با توجه به شاخص‌های اقتصادی، ارتباط با کشورهای همسایه و اعمال تحریم‌هایی که فعالان اقتصادی را مجبور به انجام تعاملات اقتصادی و بانکی با چندین واسطه می‌کند و نمی‌توانند مانند سایر کشورها کارهای روتین و مناسبات بانکی را انجام دهند، روز شنبه به عنوان دومین روز تعطیلی هفته تعیین شود.
آخرهفته در کشورهای منطقه
در این بین باید توجه کرد که کشورهایی که در حال حاضر ایران روابط تجاری بیشتری با آنها دارد، مانند چین، روسیه و امارات، نیز روزهای شنبه و یکشنبه را تعطیل کرده‌اند که همین موضوع باعث می‌شود مشکلات بسیاری در این زمینه به وجود آید. از سوی دیگر نگاهی به وضعیت تعطیلی آخرهفته در سایر کشورها نشان می‌دهد اغلب کشورها روزهای شنبه و یکشنبه را برای تعطیلی انتخاب کردند. در میان کشورهای مسلمان نیز اغلب جمعه‌ها و شنبه‌ها برای تعطیلی تعیین شده‌اند. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد در میان کشورهای منطقه، عراق و امارات روزهای جمعه و شنبه، و افغانستان روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل هستند.
در این بین فقط پاکستان است که مانند ایران یک روز تعطیل دارد که آن روز تعطیل هم یکشنبه تعیین شده است. بررسی اظهارات و اخباری که طی روزهای گذشته منتشر شده و همچنین نتیجه نظرسنجی «دنیای اقتصاد» از مخاطبان نشان می‌دهد در‌حال‌حاضر مخالفتی با دوروزه شدن تعطیلات آخر هفته وجود ندارد و تنها مساله انتخاب روز دوم این تعطیلات است. بررسی پژوهشهای کارشناسی نشان می‌دهد که انتخاب روز شنبه به عنوان دومین روز تعطیل، هم از لحاظ اقتصادی و هم از نگاه جامعه‌شناسانه انتخاب بهتری خواهد بود. حال باید دید نتیجه مکاتبات نمایندگان بخش خصوصی و نمایندگان مردم به کجا خواهد رسید؟
منبع: دنیای اقتصاد
