حسن میرشکار جامعه شناس اقتصادی و توسعه استاد دانشگاه:
برخـورداری از نعمت دریا و سواحل مناسب دریایی، نقش مهمـی را در ارتقاء جایگاه و توسـعه اقتصـادی، سیاسـی، فرهنگـی و نظامی- امنیتی یک کشور در‌نظام بین‌الملل، ایفا می‌نماید. بر‌این‌اساس و بـا‌توجه بـه تحـولات محیطـی منطقـه و جهـان و همچنین موقعیت خـاص ژئـوپلیتیکی جمهـوری اسلامـی ایـران در‌این عرصه، بخش‌جنوب‌شرقی سواحل‌کشور از‌جایگاه ویژه و ممتازی برخوردار گردیده است.
از‌سوی‌دیگر سواحل جنوب‌شرقی از‌توانمندی و قابلیت‌های بالقوه فراوانی بهره‌مند است. تثبیت شرایط کنونی، ماهیت وجودی منطقه‌آزاد‌چابهـار را در خطر قرار می‌دهد. پیشنهـاد می‌شود بـا بهـره‌گیری از‌تجـارب جهانی زمینه فعالیت و مشارکت قدرت‌هـای‌اقتصـادی در این سواحل فراهم گردد و با در نظـر گرفتن اعتبـاری خاص و قابـل توجـه، طرح‌های زیر‌ساختی از‌جمله سیستم حمـل و نقـل ریلی، جاده‌ای و‌هوایی و همچنین‌تجهیز‌بندرگاه‌های منطقه جدی‌گرفته شود. بندر اقیانوسی چابهـار مستعـدترین بنـدر سواحل مکران وکریدوری با ظرفیت مگاپورتی در منطقه است.
هر چنـد این استعـداد طبیعی و استراتژیک همانند بنـدر جبل علـی در امارات رشد پیدا نکرده، ولی کماکان بهترین و با ظرفیت‌ترین بندر در توسعه شرق محسوب می‌شود. ایده تبدیل بندر چابهار به یکی از ده مگاپورت دنیا برای اولین بار توسط امریکایی ها در اوایل دهه هفتاد میلادی (1350 شمسی) مطرح شد. این موقعیت خاص و استثنایی به دلیل اتصال اقیانوس هند به آسیای میانه که فاقد دسترسی به آب‌هـای آزاد هستنـد و همچنیـن اروپای جنوب شرقی از بعد خارجی و نطقه امن امنیتی و دور از منطقـه پر تنـش خلیـج فارس حاصل گردیده است.
با ایجاد زیرساخت‌های مناسب جاده ای وریلی که در حال حاضر در دست اجراست، علی رغم پیشرفت بسیار انـدک به نسبت سـال ایجاد منطقـه آزاد باز هـم ترانزیت کالا از این بندر به کشورهای افغانستان و آسیای میانه مزیت بسیار مهمی است که نباید از آن غافل شد. سواحل دریـای عمـان، یا بنـا به تأکیـد رهبـر انقلاب، سواحل مکـران، عقبـه منطقه خلیج فارس در برابر دشمنان فرامنطقه ای ایران بـه حساب می‌آید؛ به نحوی که نیـروهای متخـاصم برای هرگونه اقدامی در خلیـج فارس، مجبور به عبور از این دریا هستند.
امنیت پایدار از ضروری ترین مؤلفه‌های توسعه پـایدار محسوب می‌شود. فقدان امنیت پـایدار بـه ناسازگاری ملـی می‌انجامـد و در نظریـه‌ای ناامنی متأثر از توسعـه نیافتگی است و این امر ضرورت برنامه‌های توسعه‌ای در سواحل مکـران و محرومیت‌زدایی را آشکارتر می‌کند. در نتیجـه جایگاه دو مـؤلفه “امنیت” و “توسعه دریامحور دریایی” نقش مهمی در فهم و تحلیل سیاست خارجی دولت‌ها دارد. در اولویت قـرار دادن یکـی از ایـن دو امر از سوی کشورها همواره باعث شکل‌گیری دو نوع سیاست خارجی ” امنیت محور” و ” توسعه محور” بوده است.
