“نسل بتا”، پلی میان انسان و هوش مصنوعی

عباس (مهرداد) شهسوارزاده
دانشجوی دکترای تخصصی علوم ارتباطات

با آغاز سال ۲۰۲۵، جهان وارد دوره‌ای تازه می‌شود؛ دوره‌ای که با تولد نخستین اعضای نسل بتا آغاز شده است،

به نقل از وبگاه” نیویورک پست “این نسل که متولدین بین سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۹ را شامل می‌شود، نماد ورود به عصری است که هوش مصنوعی، فناوری‌های پیشرفته و چالش‌های جهانی، زندگی انسان را به شکلی بی‌سابقه تغییر خواهند داد.

نسل بتا”, Gen bet، در دورانی متولد می‌شود که تغییرات اقلیمی، شهرنشینی گسترده و تحولات اجتماعی در اوج خود قرار دارند. این کودکان وارث دنیایی هستند که برای مقابله با بحران‌هایی مانند گرمایش زمین، کمبود منابع و پیامدهای فناوری مدرن، نیازمند نگاه‌های نوآورانه است. برخلاف نسل‌های قبلی، آن‌ها به‌صورت مستقیم تجربیاتی مانند پاندمی یا انزوای اجتماعی ناشی از کووید را لمس نخواهند کرد، اما اثرات این تحولات به شکلی غیرمستقیم از طریق خانواده و محیط اجتماعی به آن‌ها منتقل می‌شود.

در اینجا اگر بخواهیم اشاره ای کوتاه به برخی تفاوت های این نسل نوظهور داشته باشیم میتوان گفت :

” نسل بتا”(Generation Beta)

و یکی از ویژگی‌های آن ، ارتباط نزدیک با فناوری‌های پیشرفته، به‌ویژه هوش مصنوعی است، در حالی که نسل آلفا به شدت وابسته به ابزارهای دیجیتال بود، نسل بتا نیز به ابزارهای هوشمند وابسته و وفادار خواهد بود، اما شاید تجربه والدین و دسترسی به آموزش‌های بهتر، استفاده آن‌ها از این فناوری‌ها را هدفمندتر و آگاهانه‌تر کند. با این حال، خطرات بالقوه مانند وابستگی بیش از حد به فناوری یا کاهش تعاملات انسانی همچنان چالش‌هایی جدی برای این نسل به شمار می‌روند.

در همین حال، “نسل بتا “به‌عنوان نسلی که در دنیای پرچالش امروزی زندگی خواهد کرد، فرصت‌های تازه‌ای نیز خواهد داشت. این نسل می‌تواند از ابزارهای فناورانه برای حل مشکلات جهانی، مانند تغییرات اقلیمی و کمبود منابع، بهره بگیرد. همین توانایی‌ها، آن‌ها را از نسل‌های قبلی متمایز می‌کند و شاید بتوان گفت که آن‌ها پلی خواهند بود میان دنیای انسانی و عصر هوش مصنوعی.
از سوی دیگر “برچسب‌های نسلی” مانند “بتا” کمک می‌کنند تا ویژگی‌های مشترک گروهی از افراد شناسایی شوند، اما نباید به کلیشه‌سازی منجر شوند. به گفته برخی محققان، عواملی مانند طبقه اجتماعی، فرهنگ، و محیط تربیتی تأثیر عمیق‌تری بر شکل‌گیری شخصیت افراد دارند. نسل بتا نیز از این قاعده مستثنی نیست و تنوع فردی و هوش وتجربیات منحصر‌به‌فرد آن‌ها نباید نادیده گرفته شود.

در نهایت، “نسل بتا” نمادی از امید و چالش‌های آینده است؛ نسلی که می‌تواند دنیا را به سمت پیشرفت‌های شگرف هدایت کند، اما مسئولیت‌های بزرگی نیز بر دوش خواهد داشت. ما به‌عنوان جامعه‌ای که امروز زندگی می‌کنیم، وظیفه داریم شرایطی را فراهم کنیم تا این نسل بتواند در دنیایی بهتر، با فرصت‌های بیشتر و چالش‌های کمتر رشد کند.

تاملی بر تفاوت‌های بین نسلی: ‌

نسل Z (۱۹۹۷ تا ۲۰۱۲):
• ویژگی‌ها: نسل Z اولین گروهی بود که با اینترنت و گوشی‌های هوشمند بزرگ شد. آن‌ها مصرف‌کنندگان محتوای دیجیتال، کاربران فعال شبکه‌های اجتماعی، و بسیار مستقل هستند.
• چالش‌ها: انزوای اجتماعی، فشار از شبکه‌های اجتماعی، و تأثیر بحران‌هایی مانند همه‌گیری کووید

نسل آلفا (۲۰۱۳ تا ۲۰۲۴):
• ویژگی‌ها: نسل آلفا کاملاً در دنیای دیجیتال متولد شد. ابزارهای آموزشی آنلاین و هوش مصنوعی بخشی از زندگی روزمره آن‌هاست. آن‌ها به استفاده از فناوری برای حل مسائل بسیار خو گرفته‌اند.
• چالش‌ها: وابستگی بیش از حد به فناوری و کمبود مهارت‌های انسانی مانند ارتباط حضوری.

نسل بتا (۲۰۲۵ به بعد)

ویژگی‌ها: نسل بتا در دنیایی پیچیده‌تر از نسل‌های Z و آلفا رشد خواهد کرد. چالش‌های جهانی مانند تغییرات اقلیمی، شهرنشینی و پیشرفت‌های شتابان هوش مصنوعی زندگی آن‌ها را شکل خواهد داد

برتری: به دلیل تجربه والدین و بلوغ فناوری، نسل بتا ممکن است تعادل بهتری میان زندگی دیجیتال و واقعی برقرار کند.

برخورد مناسب و هوشمندانه با نسل بتا

الف) ایجاد برنامه های آموزشی و نظام مند و هوشمندانه؛

برخلاف نسل Z که بسیاری از فناوری‌ها را به‌طور آزمایشی استفاده کردند، نسل بتا در دورانی متولد می‌شود که فناوری کاملاً جا افتاده است. خانواده‌ها و معلمان باید به آن‌ها بیاموزند که از فناوری به شکل خلاقانه و برای حل مشکلات استفاده کنند، نه صرفاً برای سرگرمی.
• برنامه‌های آموزشی آن‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شود که مهارت‌های حل مسئله، تفکر انتقادی، و هوش عاطفی در کنار توانایی‌های فنی تقویت شود.

ب) تقویت ارتباطات انسانی؛
• نسل‌های Z و آلفا با چالش کاهش تعاملات انسانی مواجه بودند. برای نسل بتا، والدین و جامعه باید محیطی ایجاد کنند که ارتباطات حضوری و مهارت‌های اجتماعی در کنار استفاده از ابزارهای دیجیتال رشد کنند.

ج) آمادگی برای رویاروی با چالش‌های جهانی؛
نسل بتا باید با مشکلاتی نظیر تغییرات اقلیمی و مهاجرت آشنا شود، آموزش آنها باید شامل درک مسئولیت های زیست محیط و اجتماعی باشد، بتا” بر خلاف نسل های قبلی آنها نه تنها کاربران فناوری که در حل بخزان های جهانی نبز نقش کلیدی ایفاء خواهند کرد

د) تعادل میان آزادی و نظارت
• در مقایسه با نسل Z، که با آزادی بیش از حد در فضای مجازی مواجه بودند، برای نسل بتا باید نظارت هوشمندانه‌ای صورت گیرد تا از آسیب‌های روانی و اطلاعات نادرست در فضای مجازی جلوگیری شود.

حرف آخر ..

نسل بتا، به‌عنوان نسل متولدین ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۹، در دنیایی کاملاً متفاوت از نسل‌های Z و آلفا رشد خواهد کرد. این نسل، وارث دنیای دیجیتال، هوش مصنوعی، و تغییرات اقلیمی است و فرصت‌ها و چالش‌های خاص خود را خواهد داشت. در حالی که نسل Z به‌عنوان اولین کاربران گسترده شبکه‌های اجتماعی و آلفا به‌عنوان کودکان کاملاً دیجیتال شناخته شدند، نسل بتا نسلی خواهد بود که میان دنیای دیجیتال و واقعی تعادلی هوشمندانه برقرار می‌کند.

اما این تعادل، نیازمند هدایت صحیح خانواده‌ها، سیاست‌گذاران و جوامع است. آموزش هدفمند، تقویت ارتباطات انسانی، و آماده‌سازی این نسل برای مواجهه با چالش‌های جهانی، از جمله اقدامات ضروری است. با درس گرفتن از نقاط قوت و ضعف نسل‌های قبل، می‌توان نسل بتا را به‌گونه‌ای پرورش داد که نه‌تنها به دنبال پیشرفت فردی، بلکه به دنبال ساختن جهانی پایدار و عادلانه‌تر باشد.

نسل بتا فرصتی تازه برای بازنگری در رویکردهای تربیتی و اجتماعی است. اگر امروز به شکل‌گیری این نسل توجه ویژه‌ای کنیم، فردا می‌توانیم شاهد نسلی باشیم که جهان را به شکلی مثبت و ماندگار متحول کند.