تـرویـج نـوآوری بـرای اقتصاد اقیانوسی پایدار(قست دوم)

احمد مولائی، مدیرعامل هلدینگ بین المللی سما، کارشناس تجارت بین الملل:

اشاره:

در قسمت پیشین این نشریه اشاره نمودیم که فناوری‌های جدید و گاهی اوقات مخرب می‌توانند تغییرات عظیمی ایجاد کنند و اغلب در الگوهای موجود “کار و تجارت” گنجانده شده‌اند. با این حال، خود کسب و کار به تنهایی مشکلات پیش روی اقیانوس‌ها را حل نخواهد کرد.

پایگاه خبری سما

سپس گفتیم، تولید برق از منابع دریایی تجدیدپذیر و زمینه‌های تولید نفت و گاز مزیت‌هایی دارد از جمله: کاهش هزینه ها از طریق ادغام انرژی های تجدیدپذیر با باد دریایی، اثرات مثبت زیست محیطی، کشت جلبک دریایی که دارای مواد مغذی و پرانرژی می باشد. با وجود این موانع بالقوه، مزایای بالقوه دیگری مانند قراردادن توربین‌های بادی دریایی با آبزی پروری قابل توجه است، به ویژه اگر هدف از استفاده آن، چند منظوره باشد. و چنین هدفی باید از همان ابتدا در فرآیند طراحی، توسعه و ساخت و ساز گنجانده شود.

در رابطـه با هم افـزایی‌هـای بیـن پروژه‌هـای نفت و گاز در اعماق آب و پروژه‌های معدن در اعمـاق دریا، تصـویر در هـم آمیخته شـده‌ای وجود دارد. اول، عناصر معماری، مهندسی و نقشه برداری وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. در معادن اعماق دریا، ذخایر مورد بهره برداری در کـف دریـا، یـا نـزدیکِ سطـحِ پـاییـن است، در حـالی کـه ذخـایـر نفـت و گـاز، اغـلـب چنـدهزارمتر زیـرکف‌دریـا هستنـد و نیاز به امکانات گستـرده زیرزمینی (چاه‌ها و خـدمات مرتبط) دارند. بنابراین معمـاری پروژه‌ها ممکن است بسیـار متفـاوت باشد، اما شباهت‌های زیـادی از نظر روش‌های مهندسـی و الزامـات بررسی وجود دارد.

بررسی‌های پیش مهندسی، از جمله آب و هوای اقیانوس، وضعیت سطـح دریا و ستـون آب و اطلاعات ژئوتکنیکی در مورد چند ده متر اول کف دریا، عناصـر کلیدی بـرای هر دو فعالیت هستند. مهندسیـن همچنیـن اصول اساسـی تقسیـم امکانات را به سیستم تولیـد زیردریایی، خط تـولیـد، کابـل‌ها و شـناورهـا ، پشتیبـانی از سیستم های تولید ، اقامت و صادرات به اشتراک می‌گذارند. دوم، روش‌های مختلفـی برای سـاخت و ساز و تجهیزات وجود دارد. هم‌افزایـی‌های بالقـوه در اینجا مـانند نیـاز به کشتی‌های پویـا و مجهز به تجهیزات ساخت و ساز، حمل و نقل و همچنین نیاز به تکنولوژی مداخله از راه دور، از جمله بازرسی، اندازه‌گیری دقیق اعمال می‌شود. (Borelli, forthcoming)

همچنین ممکن است هم‌افزایی با گردشگری دریایی وجود داشته باشد. در جستجوی اثـرات خشکی، یک مطالعـه در منطقه جنوب بالتیک نشان داد که ممکن است اثرات مثبت بـاد دریایی بر گردشگـری وجود داشته باشد. )Stiftung Offshore-Windenergie, 2013( آنها گزارش می‌دهند که تکنولوژی باد دریایی و سهم آن در حفاظت از محیط زیست، محرک اصلـی برای جاذبـه بیشتر بـرای گـردشگـران بـود. علاوه بـر ایـن، منطقـه از ارزش خاصـی که توسط صنعت باد دریایی ایجاد شده بود سود می‌برد. این عوامل می‌توانند جذابیت عمومی یک منطقه را بهبود بخشند و ایجاد بازار گردشگری رقابتی کنند.

(Anson, forthcoming) در نهـایت، پتانسیـل زیادی در مقیـاس محلی و در مقیاس اقیانوس برای رصدخانه‌های زیردریایی وجـود دارد که سیستـم‌های کابـل زیـردریایـی را بـا نظـارت و عملکـردهـای حسـی تـرکیـب می‌کنـد. (مجموعـه‌ای از سنسـورهـا از جملـه بیوسنسورها) این مسئله ممکن است فرصت‌های قابل توجهی برای هم‌افزایی با کابل های مخابراتی و برق ایجاد کند. در حال حاضر، چندین رصدخانه به این شکل در حال کار هستند، مانند رصدخانه‌هایی در ژاپن (DON’T & DON’T 2) و کانــادا (NEPTUNE) اداره می‌شوند.

علاوه بر این، ابتکار رصدخانه های اقیانوس ایالات متحـده (NSF-OOI) در حال بـرنامه ریزی بـرای شبکـه‌ای از رصـدخانه‌های کف دریـا است که سنسورهـا و تصاویر بسیار پیچیده، لنگرگاه‌ها، ربات های زیردریایی و هواپیماهای شناور و غیره را مستقر می‌کند. رصـدخانه با پخـش داده‌هـا و تصاویـر در زمـان واقـعـی در کـف دریـا و سـتـون آب بـه طـور مداوم، زمینـه جدیـدی را ایجـاد خواهـد کـرد. (OOI, 2015) ‌

نوآوری از طریق شبکه خوشه‌های صنعت دریایی

در چند دهه گذشته شاهد ظهور خوشه‌های صنعت دریایی در سطح ملی و همچنین در سطح منطقه ای (به ویژه در اروپا) بوده ایم. بسیاری از خوشه های دریایی به عنوان عامل انتقال فناوری بین بخشی و محرک های هم افزایی نوآوری عمل می‌کنندو بسیاری از خوشه‌ها فقط بخش کوچکی از تمام صنایع دریایی را شامل می‌شوند؛ برخی از آنها عمومی، برخی دیگر خصوصی یا ترکیبی از هردو هستند، برخی از خوشه‌ها تعامل کمی بین بخش‌ها دارند و نمی‌توانند وظایف هماهنگی و تبادل بین بخش‌ها را انجام دهند. علاوه‌براین، بسیاری از کشورها در سراسر جهان هیچ خوشه صنعت دریایی فعال ندارند. با توجه به شرایط هر کشوری، سیاست دولت می‌تواند به ایجاد، تقویت، حفظ و گسترش خوشه های صنعت دریایی کمک کند. هیچ رویکرد سیاسی واحدی برای همه کشورها وجود ندارد و به شرایط محلی و ملی بستگی دارد، اما پتانسیل استفاده از چنین ساختارهایی برای ارتقاء نوآوری تکنولوژیکی و تبادل در حوزه دریایی می‌تواند قابل توجه باشد.

سیستم عامل‌های چند منظوره

یک نسخه پیشرفته تر از موقعیت مشترک صنایع دریایی علاقه قابل توجهی به مهندسی اقیانوس، به ویژه مفهوم سیستم عامل های اقیانوس مشترک یا چند منظوره را برانگیخته است. در درون هسته، ایده ادغام سیستم است که بر اساس گرفتن هم‌افزایی‌های ارائه شده توسط استفاده از فن‌آوری‌های مختلف مبتنی بر اقیانوس-انرژی تجدید پذیر (باد ، موج و غیره) است.

فرهنگ جدید آموزش و پرورش

اقتصاد اقیانوس آینده باید مبتنی بر مهارت و دانش باشد، پس باید تلاش بیشتری برای ارتباط دانشگاه با صنعت انجام شود. در اروپا این ارتباط در گزارش کمیسیون اروپا (2014) در مورد “نوآوری در اقتصاد آبی” ایجاد شده است که بر فرصت های شغلی و رشد بالقوه برای بخش های دریایی تأکید می کند و به رسمیت شناخته شده است که اکثریت فارغ‌التحصیلان صنعت دریایی از دانشگاه به بازار کار به طورگسترده حرکت خواهند کرد. آموزش فارغ التحصیلان صنعت دریایی در آینده باید در سراسر دانشگاه‌ها بسیار گسترده‌ کار کند و مسیـرهای شغلی جذاب را در بخش‌های آبی موجـود و در حال ظهور ایجاد کنـد. برای پر کردن شکاف فرهنگـی بین رشته‌ها، بخش‌های دریایـی و ایجاد نیـروی کار میـان رشته‌ای که بتواند با مسائل جامع اقیانوس مقابله کند، نیاز است.

فارغ التحصیلان این رشته نیز باید مهارت های زیر را به دست بیاورند:

* شنـاسـایـی و ارائــه مـهـارت‌هـا و شـایستگـی‌هـای لازم مـورد نـیـاز فارغ‌التحصیلان ورودی به بازار کار

* ترویج بین المللی شدن

* ترویج مشارکت فعال بین دانشگاه‌ها، سیاست‌ها و صنعت

* تـرویـج یــادگـیـری مـادام‌الـعـمـر بـرای فارغ التحصیلان صنعت دریایی

* ترویج تعهد مالی بلند مدت به آموزش دریایی

* افزایش استخدام و برندسازی

* افزایش جذابیت حرفه های دانشگاهی

هلدینگ بین المللی سما

شماره خبر: 15423